Тұжырымдарға қолданылатын амалдар

1. Анықтама.Терістеу (инверциясы) А-ның инвер-сиясы деп А жалған болса мәні ақиқат, ақиқат болса жалған болатын тұжырымды айтады. болып белгіленеді, А емес , А деген дүрыс емес болып оқылады Мысалы,

1. «3-2 ге тең» тұжырымын А десек, «3-2 ге тең емес» тұжырымын - дейміз.

2. Кез келген шеңберге іштей үшбүрыш сызуға болады дегенді-А десек, кез келген шеңберге іштей үшбүрыш сызуға болады деу дұрыс емес- .

Конъюнкция мен дизъюнкция.Айталық, А мен В кез-келген тұжырымдар болсын. Тұжырымның ақиқат белгісін а әрпімен, жалған белгісін ж әрпімен белгілейік.

2. Анықтама. А мен В тұжырымдарының коньюнкциясы деп (логикалық көбейтінді немесе «және» операциясы) А мен В екеуі де ақиқат болса мәні ақиқат, әйтпесе (екеуі де жалған болса ) жалған болатын тұжырымды айтамыз.

Конъюнкция , ,& белгілерімен белгіленеді.

А&В; А В; А В.

3. Анықтама.А мен В дизъюнкциясы деп мәні А мен В тұжырымының екеуі де жалған болғанда мәні жалған, ал қалған жағдайларда ақиқат болатын тұжырымды айтамыз. Дизъюнкция белгісімен белгіленеді. А В; А немесе В – болып оқылады. Сонымен «және», «немесе» логикалық байланыстырушылар арқылы байланысқан тұжырымдар құрама тұжырым дар болады. «Және», «немесе» логикалық байланыстырушылар арқылы жаңа құрама тұжырымдар алуды логикалық операция дейміз. Арифметикалық операцияларда операция және оның нәтижелері әртүрлі аталады: қосылғыш, қосынды,көбейтінді. А логикалық операцияларда операнд пен нәтиже бірдей аталады.Сонымен конъюнкция мен дизъюнкция анықтамасын құрама тұжырымның қайсысына болса да қолдануға болады.

N тұжырымның конъюнкциясы деп түріндегі сөйлем құрамындағы барлық тұжырымдар ақиқат болғанда ғана ақиқат болатын сөйлемді айтамыз.

N тұжырымның дизъюнкциясы деп түріндегі сөйлем құрамындағы барлық тұжырымдар жалған болған сөйлемді айтамыз.