Нім-нарық» матрицасы негізінде альтернативті стратегияны бағалау.

Массачусетс штатындағы Бостандық консультациялық (БКТ) тобының ұсынылған маркетингтік стратегиялары тізбегі «өсу-нарықтыө үлесі» матрица негізінде жасалуы мүмкін. Ол кәсіпорынға өзінің кез келген өнімін негізгі бәсекелес және сату көлемі темпінің арқасында нарықта 2 үлесі бойынша классификациялауға мүмкін береді. Матрицада бірдей стратегиялық жағдайда тұрған өнімдер бірдей жиынтыққа бірігеді. Олар үшін бүтін және стратегиялық жоспарлау үшін қолданылатын әрекеттің базисті нұсқасын немесе нормативті стратегиясын анықтауға болады.

БКТ матрицасының секторларын атау былай шартталған:

өнімнің белгілі даму жолы

тиімді қаржылық ағымдардың негізгі бағыттары

Сектордың сол жақ бөлігінің астында «сауын сиырлары» атты өнімдер бар. Олар жай дамып келе жатқан нарықта ұлкен қамтиды. Бұндай өнімдер – фирманың пайдасының негізгі көздері.

Сектордың сол жақ бөлігінің үстіңгі бөлігінде «жұлдыздар» орналасқан. Бұл өнімдер нарықта айтарлықтай үлесін алады, ал оларға деген сұраныс жоғары темпен өсуде. Олар келешекте өсуі үшін көптеген шығындарды талап етеді және келешекте «сауын сиырлар» болуына уәде береді.

«Жабайы мысықтар» немесе «сұрау белгілері» нарыққа мардымсыз әсер етеді. (нарықта үлесі кішігірім). Тұтынушылар жағынан қощтау мардымсыз, артыөшылыөтары анық емес, нарыөта жүргізуші жағдайды бәсекелес қызметтері алып отыр. Нарыөтағы үлесі мен қуаттауы өсуі үшін үлкен қаражат қажет. Кәсіпорын алдын шешіп алу қажет, не ол алға жылжуы үшін шығындарын үлкейту керек, не басқа бір жаңа өтім каналын іздеу немесе өнімнің мінездемесін жақсартуы қажет. Яғни бұндай өнімдер «жұлдыздар» болуы мүмкін, немесе нарықтан жоғалуы мүмкін.

Сектордың оң жағының астында «иттер» немесе «ақсақ үйректер» орналасқан. Бұл өнімдерде жетілген немесе кішірейтілген саладағы шектелген (жай өсуге) өтім көлемі (нарықта кішігірім үлесі бар) бар. Нарықта ұзақ уақыт болуына қарамастан тұтынушылар белгілі бір көлемін өзіне қарата алмауы және бәсекелестерден өтім көлемі бойынша айтарлықтай артта қалған. Бұндай өнімдерден тез арада арылу қажет. өйткені «ауру» өнімдер шығындар алып келеді. Сонымен бірге мұндай өнімдердің нарықта болуы кәсіпорын мәртебесіне нұқсан келтіруі мүмкін.

Өнімнің матрицаның қай бөлігінде нақты орналасуы лның өтім перспективасын бағалауға мүмкіндік береді. Фирма әрекеттің мүмкін жетістіктері оның перспективалық бағытын және қаржылық қаражатын бөлу масштабын дұрыс таңдауға байланысты. Мұнда жұлдыздаодың «сауын сиырларына», «жабайы мысықтардың» «жұлдыздарға» я «иттерге» өтуі мүмкін. Бұл өзгерістер өнімнің өмірлік циклінің кезеңіне байланысты.

Туристтік өнімнің «сату көлемінің өсуі-нарықта үлесі» координаттар жүйесінде орын анықтап болғаннан кейін маркетингтік стратегиясын таңдап алған жөн. Маркетингтік тәжірибеде 3 стратегиясы бар.