Туристік нарықты бірнеше белгілер бойынша сегменттеу

ДТҰ – ның мамандары екі белгіліні (кіріс деңгейі және білім деңгейі) топтастыру негізінде туристік нарықтың 4 сегментін бөлуде. Бірінші сегментке орташа немесе айтарлықтай төмен кірісті деңгейдегі тұлғалар қатысты. Олардың саяхаттағы негізгі мақсаты теңізде саяхат жасау болып табылады. Осыменен темалыс орындарын таңдауда негізінен баға деңгейі бойынша шешіледі. Туристік нарықтың бұл сегментіне әсер алудың жылдам ауысуына қызығу тиісті емес. Оларды керісінше әдеткі ауысымды қажет етпейтін ахуал тартады. Бұл орналасу әсер еткені сияқты (ол туристер үйреніп қалған үй жағдайындағы барлық жайлылықтарды қамтамасыз етуі қажет) көп ұлттық асханаға негізделген тамақтандыруға да қатысты. Туристердің бұл категориясы үлкен бір құралға ие емес, қызмет көрсетудің бағасна сезімтал және сол уақытқа олардың сапасына талапшыл. Негізгі ұстаным өз қаражатына барлығын толығынымен алу. Жоғары емес разрядтағы қонақ үйлерде қала отырып олар әр түрлі көңіл көтерулерге, түңгі клубтарға, барларға, дискотекаларға өте жоғары қызығушылық білдіреді. Танымдық мақсат олардың саяхаттарында негізгі себеп болмағанынан қарамастан олардың саяхаттары туралы олардың туыстарына, таыстарына, әңгімелескенде саяхатарын мерейлі ететін әртүрі экскурсияларға қызығулары мүмкін. Бұл туристерге сувинерлер жасаған саяхаттарының заттай айғағы болса, әрбір турист қымбат емес қандайда бір сувинерді өзімен бірге әкетеді.

Халықаралық туристік алмасуда бұқаралық туристік қадамның негізін құрайтын бұл сегментті қараған туристік нарықтың ең көп сандысы болып табылады. Туристік нарықтың екінші сегментіне кірісі орташадан жоғары деңгейдегі тұлғалар қатысты. Бұл туристер бәрінен бұрын жоғары деңгейге ие. Кейде орташа арнайыға. Олардың саяхатындағы негізгі мақсаты танымдық қызығушылықтағы демалыс. Олардың саяхатындағы басты себеп демалыс, бірақ спортпен айналысуға экскурсия жасауға концерттер мен театрларға баруға мүмкіндік беретін белсенді демалыс. Егер бірінші категория жақын маңдағы теңізге дейін саяхат жасаса, онда нарықтық бұл сегментіне болған саясат дәстүріне және мәдениетке қызығушылық білдіретін алыс саяхаттарды ұнатушылар қатысты.

Үшінші сегмент жоғарғы кіріс деңгейіндегі тұлғаларды қатыстырады. Негізінен олар жоғарғы білімге ие бола отырып, ола танымдық саяхаттарға қызығады, әсер алудың ауысына талпынады. Мұнда екі жас мөлшеріндегі категория ұсынылған. Орташа және үшінші жас мөлшерінің тұлғалары топ құрамында саяхаттаса онда орташа жас мөлшерінің өкілдері жеке жарықтарды немесе үлкен емес топтағы достарымен, таныстарымен ұйымдастырылатын саяхаттарды қалайды. Бұл сегментке екі үш аптаға созылатын алыс саяхаттар тән. Туристер сувинерлерге қызығады. Бұл негізінен қымбат бағалы бұйым болғандықтан адамдардың ұзақ сапалы экзотикалық саяхат жасағандарын куәлайды.

Төртінші сегмент жоғары білімді адамдар құрайды. Олар басқа елдердің табиғатын мәдениетін, өмір сүру бағытын, салт – дәстүрін, әдет – ғұрпын үйренуге қызығушылық танытады. Оны түрлі жас категориясындағы және әр түрлі кіріс деңгейіндегі адамдар құрайды. Бірақ олар саяхат жасауға өздерінің қаражат қорлрынан ештеңені алмайды. Саяхаттың нақты мақсаттары әртүрлі болуы мүмкін. Туристерді нақты біріктіретін нәрсе жеке тәжірибесін толықтыруға талпыныс. Маркетинг мақсаттарын анықтау үшін жарнамалық іс – шаралар өткізу белгілер комбинациясын қолдану арқылы сегменттеу жүргізіледі. Мысалы мотивациясы тұтынушылар шығындарының құрылымында туризмнің маңыздылық деңгейі туристік орталықта туристердің мінез – құлықтық стеротипі. Мысал ретінде Батыс Германдық зертеуші Г. Гананың туристерді 6 негізгі типке бөлу классификациясын ұсынуға болады. S,F,W – 1 және W – 2, А және В типтер. S тип (неміс тілінде wold – und wander orientiert –«ормандағы жорықтар мен серуендерді ұнатушылар») – жаяу жүріспен белсенді демалысты қалаушы саяхатшы оның ұстанымы – қандай да болсын ауа райында таза ауада физикалық белсенділік таныту. Демалыс барысында физикалық қасыбын жақсы ұстауға тырысады, біраққ спортпен кәсіби шұғылданбайды.

W – 2 тип спортшы. Экстремалды қиыншылықтарды өзіне түсіреді. Тұрды және турорталықты таңдауда мынадай алғышартты доминирлейді. «Хоббилік тапсырма үшін жағдайдың болуы».

А – тип (немісше Abenteure шытырман оқиға)- шытырман оқиғаны ұнатушылра. Тәуекел жаңа әсерлер, күтілмеген жағдайларда өз күштерін сынау қауіптілік – аталған тирті туристің саяхаттың мақсатын таңдауды анықтайды.

В-тип (неміс тілінде. Bildung-und Besictigung-білім және әйгілі орындарды байқау) – білуге құштар туристер. Аталған топ 3 сарапшы мамандар, болған еліндегі әйгілі орындарды жинақтайды.

б) табиғат пен мәдениеті сезімталдықпен ұнатушылар.

Қ мамандар бұлар өз білімдерін өнер,тарих мәдениеттің анық бір салаларын да шыңдайды, тереңдетеді

Қонақ үй қызметі нарығын сегменттеу маркетинг стратегиясын таңдаудағы маңызды элемент. Қонақ үй кәсіпорын күрделі нарық жағдайындағы болғандықтан, сол себепті кімге қалай қызмет көрсету керек, өзінің туралы, өндірілген өнім тұтынушылардың талғамы мен қалауы туралы сұрақтарда мән беруіміз қажет. Әуелі нарық зерттемесін қабылдамай тұрып, оның бірнеше сегменттерге бөлінетінін аңғаруымыз қажет себебі, бір ғана өнім барлық тұтынушылардың сұранысын қанағаттандыра алмайды. Тұтынушыларды жалпыла ма көмегімен анықталған бір түрі таңдалады. Ол нарықты сегменттер.

Нарықты сегменттеу – нарықты әр түрлі тұтынушылар тобына бөліп тұрады. Олардың әр қайсысы айрықшыланған тауар және марке-тингтік жиынтық тұрғысындағы сұраныстарымен түсіндіріледі.

Нарық сегменті – бұл ерекше бағытпен бөліген нарық бөлшегі яғни анықталған жалпыла ма белгілерге ие кәсіпорын, өнім және тұтынушылар тобы.

Сегменттеу болашаққа маркетингтік зерттеулердің обьектісіне айналатын мақсаттардың анықталудың негізі болып табылады.

Туризмдегі маркетинг іс-тәжиірбесінің көрсеткеніндей нарық сегменті:

- болашаққа арнаулы нарық сегментін таңдайды;

- тұтынушы қажеттілігін максималды қанағаттандыру;

- дұрыс және орындалатын мақсаттарды қою;

- тиімді маркетингті стратегияны таңдау;

- кәсіпорынның бәсекеге қабілеттілігін жоғарлату;

- маркетингтік шығындарды тиімді ету.

Сегменттеу өлшемі – бұл аталған фирмаға нарық сегментін

негіздеу бағасының тәсілі. Сегментеу өлшемін былай бөліп қарастыруға болады.

1. Сегмент сыйымдылығы – бұл қанша қызмет және жалпы қандай бағада сатылғанын өлшейтін параметр.

2. Сегменттің маңыздылығы – бұл қаншалықты тұтынушылар тобын нарық сегменті ретінде дұрыс қарастыру болса, қаншалықты бұл топ жалпы белгілерімен тұрақты.

3. Сегменттің фңғайлылығы- ол өнім және қызметті жайластыру мен айналыстыратын арналардың жеткілікті мөлшерімен қамтамасыз етеді ме және бұл арналар мүмкіндігі сегмент сйымдылығына сәйкес келеді ма деген сұрақтарды кәсіпорын анықтауы қажет.

4. Сегменттің кірістілігі- негізгі экономикалық, шаруашылық көрсеткіштер есептемесімен стандартты әдістер арықылы анықталады. Қоақ үй бизнесі кәсіпорынның жұмыс іс-тәжиірбесінде бұл кірістер номерлік қор сатылымынан қосымша қызметтер сатылымынан және салынған капиталдағы кірістерді айтуға болады.

5. Аталған сегменттегі жұмыс тиімділігі – компания немесе кәіпорын жетекшілері таңдаулы нарық сегментінде жұмыс істеу үшін жеткілікті ресурспен тәжиірбесі барма екенін шешуі қажет. Онда жұмыс істеудің жеткілікті тиімділіктің болуы.

6. Сегменттің бәсекелестен қорғанылуы. Өз мүмкіндіктерін дұрыс бағалау және таңдалған сегментте тікелей күресте жанама бәсекелестермен күресте қарсы тура бітуі маңызды. Бұл үшін таңдалған сегментте болашақ та бәсекелесінің кім болатынын оның күшті және әлсіз тұстарын өз басымшылықтарен кемшіліктерін болашақтағы бәсекелестік күрестегі мүмкіндіктерін анықтаулары қажет.

Бақылау сұрақтары:

1. Мотивация тұтынушылар шығындарының құрылымында туризмнің маңыздылық деңгейі.
2. Халықаралық туристік алмасуда бұқаралық туристік қадамның негізін құрайтын.
3. Туристік нарықты бірнеше белгілері.

Дәріс 8