Жазық бағыттауыштармен қосылыстарды құрастыру

Құрастырудан бастаудан бұрын (100 сурет) бағыттаушы техникалық талаптарға олардың сәйкестiктерiн тексередi. Тексерулерiнен кейiн бағыттаушыға бұлғақ 1 жорғалағыш бетте және ол бойынша еркiн жылыса көлденең жазықтықтарда А және Б жорғалағышты орнатады.

Жорғалағыштың тiк жазықтығында беттi В және Г беттер бойынша түйiндестердегi жорғалағыштың еркiн орын ауыстыруын қамтамасыз етеді. Арқаланатын 2 жұқа тақтайша конструкциядағы жорғалағыштың аударылуын бетте Д және Е ескертеді. Бұлғақтың еркін қозғалуына беттерде В, Г, Д міндетті түрде саңылау болдыру керек. Өйткенi олар бұл жорғалағыштың аударылуына келтiре алуы керек бiресе бiр, бойынша басқа жағынанына, бiресе оның қозғалысында бағдарлаушы (саңылауларды өлшемдер құрастыруға немесе техникалық шарттардағы күлманады).

Егер беттердiң параллелдiгiнен ауытқу А және Д немесе және Б жәнен Е аспайтын, саңылауларды тап дәлдiк мүмкiн тек қана сол жағдайда, бағдарлаушы ұзындықтарының 1000 мм 0,02 мм аса құрайды. Мұндай жоғарғы дәлдiк қайраумен бағдарлаушы, нәзiк жонумен, қырумен, ысқылаумен немесе қырыну өңдеуiнiң жанында шыдай алады.

Өңдеудi жазық қырынумен бағдарлаушы мұндай тiзбекте жүзеге асыруға керек: бет бастапқыда аяқтар және содан соң сынау тақтасы көмегiмен бояуға жанында байланысудың дақтары бойынша бақылау анықтайды. Сонымен бiрге берілген саңылауды 3 төсемдердi орнатумен (l түйiн, 1-шi вариант) алуға болады.

Бұл түйiннiң ыңғайлырақ құрастыруының реттелетiн төсемдi 4 (2-шi вариант) қолдануға болады.. Оны бұранда арқылы 5 толтыра қысады, бұранданы кейiн босатады және тиiстi саңылауды 1/2..2/3 айналымға және қосалқы сомынмен бекiтiп ұстайды.

Саңылауларды реттеу үшін жазықтықтарда В және Г сына түйiндесiнiң бойынша қырғылайды (II-шi түйiн) 6 сына қолданады және бұлғақтың қабырға бағдарлаушы бойынша саңылауларды реттеу алдын ала қырғылайды. Саңылауды бұранда 7 арқылы реттейдi.

1 - сырғақ; 2 - тақтайша;. 3, 4 - реттелмейтiн және реттелетiн төсемдер;

5, 7 - бұрандалар; 6 - сына; А, Б, В, Г, Д, Е - бағыттайтын беттері

100 сурет. Жазықты бағыттаушы түйін

Түзу сызықты қозғалысты жетекті механизмдердің құрастыру сапасын бақылау.

Құрастыру кезінде ақаулар

Құрастыру сапасын бақылау құрастырушы процесстiң ажырамас бөлiгi болып табылады. Ең алдымен жиюлы түйiндер беттерiнiң перпендикулярлықы жазықтықтық, параллелдiктерге тексередi бағыттайтын. Бұдан басқа, бағыттайтын геометриялық форманың дұрыстықтарын тексередi.

Беттерiнiң жазықтықтықтарының бағытауын тексеру (101, а сурет) сынау тақталар көмегiмен жүзеге асырады - бояуға немесе жарық арқылы саңылауын әдiспен. Тексерудi бiрiншi жағдайда өкше 25х25мм бетiндегi байланысуын сан бойынша өндiрiп алады. Жарық арқылы саңылауын жазықтықтықтары ауытқуларын бақылауында сүңгiнi пайдаланады.

Түзусызықтығын беттерін бағыттайтынын тексеруқазiргi әдiстер екеуiнiң бiрiлердi орындайды:

1) тексерiлетiн беттiң жеке бөлiмшелерiнiң бұрыштық ауытқуларының эталон түзуiнен анықтау деңгей арқылы;

2) сызықты ауытқулардың эталон түзуiнен анықтау. Сызықтықтанғы ауытқулардың анықтаулары үшiн тiректер арасындағы қашықтығы бар сызғыш 250 қолданады 500 және 1000 мм және ұзындықтың 1000 мм ндегi 0,04...0,6 мм ның бөлуiн бағамен деңгей.

Сызықтықтың бақылауы сызғыштар арқылы өте жайылған, бiрақ қолдану деңгейлер өлшемнiң жоғарғы дәлдiгiн көп қамтамасыз етедi.

Жақсы нәтижелер сызықтық сонымен бiрге тексерудiң жанында iшек арқылы және (101, ә сурет) микроскоп. Бір жағын ішектің 1 бағдарлаушыға бағдарлаушыға тура ортасында бекiтедi, екiншi оның аяғы сонымен бiрге ортасында бағдарлаушы қойылған кронштейннiң блогi арқылы өткiзедi. Оның тұрақты керiлiсiн қамтамасыз ету үшiн iшектердi еркiн аяққа жүктердi iлiп қояды. 2 микроскоп бағдарлаушыға 3 iшпек 1 оның шәкiлiнiң бiлiгiмен сәйкес келу үшiн сайып келгенде орнатады. Микроскоп бойынша бағдарлаушы ар жағында iшек шәкiлiнiң өстерiне окулярды үнемi болатындай етiп қадағалай орын алмастырады.

а- жазықтықтықтар; ә - түзусызықтықтар; б- параллелдiк; в - перпендикулярлық;

1 - iшек; 2 - микроскоп; 3 - бағыттаушы; 4 - күймеше; 5, 6 - тiректі беттер; 7 - бұрыштық; 8 - индикатор; 9 - сырғақшық; А, Б, В - беттерді бағыттаушы

101 сурет. Элемент бойынша бағыттайтын бақылау сұлбалары

Бақылау кезінде бағыттауыш беттерін параллельдігі (101, б сурет) күймешені 4, арнайы құрал сайманмен трек беттерімен 5 және 6 бағыттарын орнатады. Параллелдiктiң бақылауын индикаторлар көмегімен айқындайды, өлшем ұштарымен беттерiнiң нүктелерде А, Б және В өндiрiп алады.

Бақылауды бұрыш арқылы индикаторлар арқылы жүзеге асырады.

Бұрыш бақылау үшiн жарамдылық емес, арнайы құрал-саймандарды қолданады. Мысалы, бағыттаушы станиналардың беттерiнiң перпендикулярлығы бұрышшымен және индикатормен арнайы жылжымалармен тексередi. Жылжыманы индикатордың онында (101, в сурет) бақылау бұрышшысының сөресiмен байланысуларға ендiруге бекiтiлген тексерiлетiн беттерге тығыздап қысады. 7 бұрышты арнайы тығыршықтарға сыйғызып салады; сөрелерiнiң солардың бiрi параллель бағдарлаушы станиналар орнатады.

Сырғанақтың 9 қоғалуы кезінде 8 индикатор жылжыды, орын ауыстыруда бұрышшының полкасы 7 бойынша перпендикулярлықтан ауытқу көрсете сырғанайды.

Перпендикулярлықтан ауытқуын сонымен бiрге сүңгiлер арқылы мүмкiн және шеткi ұзындық өлшемдерi көмегімен анықтайды.