Техникалық объектінің технологиялық мүмкіндіктер белгісі

Техникалық объектінің технологиялық мүмкіндіктер белгісі техникалық объектіні жасаудың қарапайымдылығы мен оның негізгі мүмкңндіктері дәрежесін көрсетеді. Функциональды және антропологиялық критерилерді қарастырған кезде кез келген техникалық объектінің бес түрлі элементтер түрінен артық болмау керек (элементтер, агрегаттар, түйіндер, бөлшектер):

Техникалық объектінің технологиялық мүмкіндіктер критериін мына қатынаспен анықтауға болады.[7]

К_сА_с+К_уА_у+К_н1А_н1+К_н2А_н2

К_тв= ε (6.2)

А_с+А_у +А_н1+А_н2 +А_н3

мүндағы,

= 1 тен, егерде А_н3 = 0

ε =

= 0 тен, егерде А_н3 > 0

К_с, К_у, К_н1, К_н2 – салмақтық коэффициенттер; есептеулерде Кс = 1 К_с > К_у > К_н1 > К_н2 (мысалы К_у = 0,5; К_н1 = 0,2; К_н2 = 0,01).

А_с, А_у, А_н1, А_н2 , А_н3 – құралымның (ТО) стандартты, үйлестірілген (унифицированный) және ерекше элементтерінің саны.

А_с – дайын түрінде алынған станд артты немесе сатылып алынған элементтері,

А_у – дайын техникалық объектіні алмастыра алатын үйлестіру элементтері,

А_н1 – дайындаудың қиындығы жоқ (өздерінде бар жабдықтармен дайындай салатын) өзіндік (жаңа) элементтер.

А_н2 - өзіндік дайындаудың қиындығы бар, бірақ ол қиындықты жеңуге болатын (алдын қиын технологияда дайындалып сонан соң жаңа технологияда өңделуді керек ететін) өзіндік элемент.

А_н3 - өзінің қиындығын жеңгенше оны дайындаудың принципальді сипаттамасы бар өзіндік элементтер (дайындаудың технологиялық жабдығының жоқтығы, немесе керекті материалдың жоқтығы немесе оны дайындауға ҒЗЖ жүргізу керектігі т.б.). , көбіне А_н3 = 0 деп алынады.

Әдетте К өсуі, ол мынадай жерлерде өзгереді (0 ≤ К_тв ≤ I) технологиялық мүмкіндіктердің өзгеруімен (жақсаруымен) байланыстырады, бірақта оны жай жоғарылайтын функцияларға жатқызбайды. Себебі техникалық объектінің жаңа буындарда (поколениях) К_тв азайтуға немесе нашарлатуға тырысады, оның себебі бұл жағдайларда аса маңызды критерийлер жақсарады. Жоғарыда келтірілген қатынасты (формуланы) дербес түрге келтіруге болады. Егерде өрнектің (қатынастың) алымында жалғыз ғана А_с алынатын болса онда стандарттау дербес критериі болады, ал егерде А_с+А_у деп алынса онда үйлестіру (унификация) дербес критериі деп аталады.

Бізге қажетті техникалық объектінің құрылымын талдау кезінде жоғарыдағы өрнекті пайдалану, келешектегі техникалық объектіні жасау кезінде А_н3 технологиялық емес элементін алып тастауға, ал А_н1, А_н2 және А_у элементтерін минимумға дейін азайтуға мүмкіндік береді.

Технологиялық мүмкіндіктер критериі табиғаттағы орын алмастырушылық (наследственность) заңымен ұқсастық бойынша техникадағы орын алмастырушилықтың факторын көрсететін шама ретінде сипатталуы мүмкін. Бұл техникалық объектінің бір буыннан (поколение) екінші буынға өтер кезде К_тв критериі максимал дәрежеде іс-жүзінде тексерілген функционалдың жасау технологиясын және биікті жабдықтарды сақтап қалуға мүмкіндік береді.