ЭЕМ-нің типтік логикалық түйіндері

Цифрлық электроника математикалық логикаға негізделеді. Кез келген цифрлар арасындағы логикалық операция логикалық элемент деп аталатын арнайы электрондық құрылғылар арқылы жүзеге асырылады.

Электрондық құрылғылар жартылай өткізгіш элементтерден тұратын схемалар түрінде болады. Жартылай өткізгіш элементтер арқылы өткенде электрлік сигналдар түрленеді. Ақпарат ағынын шығу көзінен қабылдаушыға тасымалдайтын физикалық шама - сигнал делінеді және жеткізілетін байланыс каналында сигналдар дискретті түрде беріледі. Мұндай түрленудің қағидалық мүмкіндігі физика курсынан белгілі. Кірісінде де, шығысында да кернеудің тек тиянақты екі деңгейдегі сигналдары 0 мен 1 ғана болатыны ЭЕМ-нің логикалық элементтерінің елеулі ерекшелігіне жатады. (Логикалық операциялардың математикалық аппаратын жазуда 1 мен 0 цифрлары қолдану тиімді болса, ЭЕМ құрылғыларының қызметін жазу үшін де екілік код пайдаланылады.)

Мәселен, 0-ден жоғары кернеу 1-мен белгіленеді. Оны көрнекі түрде былай көрсетуге болады:

3.1-сурет. Сигналды көрнекі бейнелеу

Енді теріске шығару операциясына негізделген инвертор, дизъюнкцияға-дизьюнктор, конъюнкцияға-конъюнктор сияқты логикалық элементтерге тоқталалық.

инвертор

3.1-кесте. Инверсия операциясының шындық кестесі

U

U t

T

3.2-сурет. Инвертор, түрлендіру кестесі мен сигналдардың уақытқа қатысты байланыс графигі

дизъюнктор

3.2-кесте. Дизъюнкция операциясының шындық кестесі

егерx1:=1 немесе x2:=1

ондау:=1

әйтпесеу:=0

Бітті

U1

T

U2

T

U

3.3-сурет. Дизьюнктордың қызметі

конъюнктор

Кесте 3.3- Конъюнкция операциясының шындық кестесі

егерx1:=1 және x2:=1

ондау:=1

әйтпесеу:=0

Бітті

U1

T

U2

Ut

T

3.4-сурет. Коньюнкция операциясы