Күйлері және оларды есептеу

Ортасынан тыс созылған және қысқа ортасынан тыс сығылған элементтердің шектік күйлері оларды беріктігімен және пластикалық деформацияның өсуімен, ал иілгіш ортасынан тыс сығылған элементтердің орнықтылығын жоғалуымен сипатталады.

Беріктігін есептеу.Беріктігі болаттарға

(18)

Ортасынан тыс сығылған және созылған элементтерді (беріктігі төмен жұмсақ болаттардан жасалған) беріктігі пластикалық деформацияны ескерумен анықталады.

(19)

Коэффициент n, с_x, с_y – пластикалық деформацияның өсуін ескереді. Олар қиманың түріне байланысты.

Орнықтылығын тексеру. Сығылу күші бұл элементтерде «е» эксцентриситетпен жүктеледі. Элемент бір жағынан сығылып екінші жағынан иіледі. Орынқтылығы келесі формула бойынша есептеледі.

(20)

Бұл жерде: - орнықтылығын жоғалтуымен байланысқан элементтің

көтергіштік қабілетінің төмендеуін ескеретін коэффициент;

- коэффициент мәні басқа коэффициенттерге сәйкес;

келтірілген эксцентриситет және шартты иілімділікпен байланысты :

(21)

(22)

Мұнда: - иілімділік, - салыстырмалы эксцентриситет

е – эксцентриситет

- қима ядросының түйінінің радиусы.

- қима түрі әсерінің коэффициенті

Бұл коэффициент кәдімгі төртбұрыш қимадан басқа күрделі қимаға өтуін сипаттайтын коэффициент.

Торлы қимаға - коэффициент келтірілген иілімділік

(23)

және салыстымалы эксцентриситет арқылы СНиП-ІІ-23-81^* 75 кестесімен анықталады.

Егер екі жазықтықта элемент қатаңдығы екі түрлі болса, ал момент қатаңдығы жоғары жазықтықта әсер етсе элемент бұл жазықтықтан тыс жазықтықта орнықтылығын жоғалту мүмкін, сондықтан оны СНиП ІІ-25-81^* бойынша осы жазықтықтағы (момент әсер етіп тұрған жазықтықтан тыс жазықтықта) орнықтылығын тексеру қажет.

(24)

Мұнда: - бойлық иілу коэффициенттінің ортасынан сығылған элементтерге сәйкес иілгіштік арқылы анықталады

с – иіліп бұралу кезіндегі орнықтылығын жоғалтуын ескеретін

коэффициент

С – коэффициент салыстырмалы эксцентриситет және қима түріне

байланысты (сығылған элемент иілу момент әсерінен

көтергіштік қабілетінің өзгеруін ескереді).