Төтенше жағдайлардың жүйелену,мысл келтіріңіз.

Төтенше жағдай – адамдардың қаза табуына әкеп соққан немесе әкеліп соғуы мүмкін, олардың денсаулығына, қоршаған ортаға және шаруашылық жүргізуші объектілерге нұқсан келтіретін немесе келтіруі мүмкін, халықты едәуір дәрежеде материалдық шығынға ұшыратып, тіршілік жағдайын бұзатын авария, зілзала немесе апат салдарынан болған белгілі бір аумақта туындаған жағдай.

Төтенше жағдайлардың басты көрсеткіші бүлдіру процесстерінің жиілігі болып табылады, бұл процесстерді қалыпқа келтіру үшін қосымша күш пен қаражатты тарту және айрықша шешім қабылдауды талап етеді. Төтенше жағдайлар 3 негізгі белгілер бойынша жіктеледі:

1.Пайда болу саласы бойынша.

2. Ведомстволық қатыстылығы бойынша;

3.Аймақтық таралу бойынша;

Пайда болу саласы бойынша төтенше жағдайлар:

-Табиғи

– Техногенді

– Жанжалды болып бөлінеді.

Табиғи төтенше жағдайларға:

- Геофизикалық қауіпті құбылыстар (жер сілкінісі, вулкан)

- Геологиялық қауіпті құбылыстар(көшкіндер, сел, сырғыма, тастың құлауы)

- Метеорологиялық және агрометеорологиялық қауіпті құбылыстар (дауыл, құйын, құрғақшылық,аяз және т.б)

-Теңіздегі гидрологиялық қауіпті құбылыстар(теңіз деңгейінің қатты құбылуы, мұздар арыны және т.б )

- Гидрологиялық қауіпті құбылыстар(су басу, тасқындар, грунтты су деңгейінің көтерілуі )

- Табиғи өрттер(ормандық, далалық, шымтезектік)

- Адамдардың жұқпалы ауруларға шалдығуы(эпидемияларт.б)

-Ауыл шаруашылық малдардың жұқпалы ауруға шалдығуы(эпизоотиялар)

- Ауыл шаруашылық өсімдіктерінің ауруға және зиянкестерге шалдығу(эпифитотия) жатады.

Техногендік сипатты төтенше жағдайлар:

-Өндірістік;

- Транспорттық авариялар(темір жол, пойыздар,теңіз және өзен қайықтар апаттары, әуе апаттары, автомобильді авариялар(апаттар), магистральді өткізу құбырларындағы авариялар,);

- Өрттер(жарылыстар)

- ҚӘУЗ тасталуымен (тасталуы ықтимал) авариялар;

- РЗ тасталуымен (тасталуы ықтимал) авариялар;

- CҚЗ тасталуымен (тасталуы ықтимал) авариялар;

- Ғимараттардың кенеттен құлауы;

- Электр- энергетикалық жүйелердегі авариялар;

-Коммуналдық тіршілікі қамсыздандыру желілердегі авариялар;

- Тазартқыш құрылыстарындағы авриялар;

- Гидродинамикалық авариялар(плотиналардың, бөгеттердің бұзылуы) жатады.