Технологиялық жабдықтың техникалық диагностикасы

Мiндердiң анықтаулары үшiн әр түрлi әдiстердi қолданады. Кең таралған көз мөлшерiмен әдiс, сонымен бiрге молекулалық қасиеттерге гидравликалық және әуе қысымының қолдану негiзделген әдiстерi.магниттi немесе электромагниттi өрiстер, дыбыс толқындарының қасиеттерiнде сұйықтар, қасиеттерде болып табылады.

Көз мөлшерiмен әдiспен бөлшектер және (тойтарма және дәнекерленген қосулар, пәлекет, футерлеудi қирату майысқан жер, сызат, тығыздықты бұзылысы тағы басқалар) жабдықтың түйiндерiнiң мiндерiнiң едәуiр бөлiгiн бiлiнедi. Дәл анықтаудан астамы бұзылулар үшiн оптикалық құралдарды қолданады, бос тұрулар лупа негiзiнен, басқа мағнада бинокулярлық. Олардан көмектi көз мөлшерiмен әдiстiң барлық оңайлығының жанында барлық мiндер емес ашады.

Мiндердiң гидравликалық қысымның қолдану негiзделген әдiстерi жiктер және құбырлардың жүйелерiнiң су өткiзбеушiлiгiнiң бақылауында қолданады. Бұдан басқа, бұл әдiстер қысым жұмыс iстейтiн бөлшектердi қабылдаудың жанында жарамды.

Сұйықтардың молекулалық қасиет негiзделген әдiстер магнитсiз материал жасалған бөлшектердiң шалағай мiндерiнiң анықталуы үшiн қолданады.

Бөлшектi майы кетiрiлген бетке люминесценттiк әдiс бойынша оның сызатында кiретiн люминофор келтiредi. Люминофордың артықшылықтары алып тастайды, бөлшек ультра күлгiн сәулелермен сәулеге түсiредi. Қалған люминофор сызатта сәулеге түсiруде жарық жылтырайды. Бұл әдiстер жоғары көмiртектi және қоспаланған болаттар, пластмассалар және түстi металлдардағы майда шалағай сызаттарының анықталған реттелерiн қолданады. Сұйықтар флоуресцирующей ретiнде екi кең қолданады араластыр: I) 25 %-шi 25 %, трансформаторлық май 50 %-шi жер майы, жанармай 1 л бұл ерiтiндiде 0,25 г бояуларға толықсытады - ля; қоспа ұнтақтың толық еруiне дейiн шыдайды; 2) 85 %-шi жер майы I л ерiтiндiдегi ОП - 7 3 г мөлшерiндесiн 15 %-шi трансформаторлық май және эмульгатор. Ультра күлгiн сәулелердi көзбен сынап-кварц шам ПРК немесе жарығы УФС-шының түрiнiң арнайы жарық сүзгiсi арқылы өткiзетiн ПРК қызмет көрсетедi. Сұйықтар (жарық берiп тұрған ) флуоресцируюей ретiнде шубекол сонымен бiрге қолдануға болады - мұнайдың керосин-газойль фракцияларындағы хош иiстi жүйелерiнiң поликонден-сированды ерiтiндi Магниттiк өрiс қасиет негiзделген әдiстер және көрiп анықтала алмаған шойын бөлшек құрыштан жасалған күйiндi қабыршақтарының қабыршақ бүркеме сызаттардың анықталуы үшiн қолданады. Жөндеу тәжiрибесiнде бұл әдiс бойынша бiлiктер, шатундар, штоктер жиiрек тексередi тағы сол сияқтылар.

Магниттiк өрiс қасиет негiзделген дефектоскопия магниттi - ұнтақ және магниттi - индукцияға бөлiнедi. Магниттi - ұнтақ - дефектоскопияның түрi, ол кең таралған мiндердiң үстiнде ұнтақ әдiстiң шашыратуының өрiстерiнiң бiлiмiнде сыналып отырған бөлшектi магниттеуде негiзделген. Жиiрек магниттi ұнтақтар мұндай жер май сұйықтардағы суспензияның түрiнде минерал май, су, спирт 1:30 немесе 1:50-шi суспензиялардағы ұнтақтың көлемдерiнiң темiр тотығы және сұйықтың күйi тағы сол сияқтылар қолданады. Магниттi ұнтақ магниттi ағынның өтуi бөлшектiң iшi бөлiнiп немесе сурет құрастыра немесе өкше қиналатын орындардағы тиiстi жасырын мiнге шоғырландырылады. Тексерiлетiн бөлшектердi магниттеу басы болып табылған бiрнеше әдiстермен iске асыра алады:

I) полюстiгi; (124 сурет) бөлшек тұрақты магнитпен немесе бөлшектiң жанында анық бейнеленген магниттi полюстар алатын құрыштан жасалған өзегi бар электромагнитпен магниттейдi;

2) циркуляры; (125-шi сурет) магниттi күш сызықтарының жанында өзi бөлшектердi iшiнде тұйықтанатын тоқ және ол анық бейнеленген полюстарды алмайды бөлшек арқылы өткiзедi;

3) құрамалысы; полюстiк және циркуляр әдiстерiн бiр уақытта қолданады.

Полюстiк магниттеу көлденең сызаттардың анықталған реттелерiн әдетте қолданады, циркуляр - бойлай орналасқан мiндердiң анықталған реттесi.

1 - бөлшек; 2 -ақау; 3- магниттiк өрiстiң күш сызықтары; 4 - электромагнит

124сурет.Полюстiк магниттеу (а)электромагнитiмен, (ә)соленоидпен

1 - бөлшек; 2 - ақау; 3 - магниттiк өрiстiң күш сызықтары; 4 - өткiзгiш

125 сурет.Тоқпен циркуляр магниттеуi (а) бөлшек арқылы және (ә)өткiзгiш арқылы жартылай бөлшекте

Электрмагниттiк толқындардың қасиет негiзделген дефектоскопия және Х ренткен түрлерiндегi қолдануы табады. Бұл жаңқала қабiлеттiлiкпен бөлшектердiң iшкi кемiстiктерiнiң табылуы үшiн олар олардың жасауы және жөндеуде қолдануға мүмкiндiк берген қатты мөлдiр емес денелер арқылы кiруге ие болатын қысқа толқынды электромагниттi тербелiстер болады. Рентген және (126 сурет) Х көмегiмен мiндерiнiң анықтауын қағида жаңқала (қабыршақ, сызат, күйiндi қосындылары тағы сол сияқтылар) ақау орындар арқылы өткен жаңқала бөлiмшелер, рұқсатсыз мiндер арқылы өткенге қарағанда үлкен қарқынды сақтайтын негiзделген.

1 - сәулелену көзi; 2 - бұйым; 3 - ақау; 4 - қарқынды сәулелердiң жүрiсi

126сурет.Физикалық әдiс (рентгеноскопия ) ақаулардың табылуы

Дыбыс толқындарының қасиет негiзделген дефектоскопиялар әдiстер дыбыстық және ультра-дыбысқа бөлiнедi. Мiндердiң анықталулары мүмкiндiкпен алдақашан дыбыс арқылы салыстырмалы пайдалана бастады. Тексерiлетiн бөлшек балғашықтармен дыбыстық әдiсте тықылдатады және оны шығарған дыбыс бойынша бар болу немесе мiндердiң жоқтықтарын анықтайды.

Мiндердiң қазiргi әдiстен астам анықталулары дыбыс толқындарының қасиет негiзделген ультра-дыбыс әдiс болып табылады. Мiндердiң табылуының үш негiзгi әдiстерi ультрадыбыс арқылы дәл қазiр танып бiледi: көлеңкеленген, шағылысулар және резонанстық. 127 сурет мiндердiң үш табылуды әдiсi ультрадыбыс арқылы көрсетiлген.

Тарату үлкен саннан әр түрлi ультра-дыбыс дефектоскоп ең үлкен (индикатор) электронды-сөулелi түтiк, шағылған импульстердiң күшейткiшi және электронды-сөулелi түтiктi жайма генераторы (импульстер генераторы) жоғарғы жиiлiктiң электр тербелiстерiнiң генераторларынан тұратын полиция қызметкерлерi деп аталатын импульсты мiндер сәуле таратқыш, (сүңгi ) қабылдағыш үйреттi.

Импульсты 127 сурет генератор көрiнгендей (сүңгi) сәуле таратқыштың пластинкасын қыздырмалайды, сәуле таратқыш нәтижеде не ар жағында 1,5 икс ұзақтықпен үзiлiс шығатын 0,5-10 мск ұзақтықтың тербелiстерiнiң қысқа импульстерi тексерiлетiн бөлшектi металлға жiбередi. Егер бөлшек мiндердi алмаса, онда үйрететiн сүңгiденгi импульстерi қабылдау сүңгiсiндегi сигналдарды қыздырмалауға сәуле түскен (Түп) бөлшектер қарсы жаққа жетедi және. Қабылдау сүңгiсi мiннiң импульсiнiң жолдарына болған жағдайда мiнi бар бөлiмшеден жаңғырық-сигналды бастапқыда қабылдайды, содан соң - (түпкi сигнал) бөлшектi қарсы жақтан. Бұл ескертпе дабылдар ақаутапқының (электронды-сөулелi түтiк) индикаторы (осциллограммалар) қисықтардың түрiнде пердеде шағылысады. Бастапқы және түпкi сигналдардың арасындағы қашықтық тексерiлетiн (ультрадыбыс толқынның таратуы бағытында) бөлшектi жуандықты нақтылы масштабта құрайды, бастапқы және аралық сигналдардың арасындағы қашықтық мiн тұрған орынына көрсетедi.

Егер тексерiлетiн бөлшектерде бiрнеше мiндерде болса, онда осциллограммада бiрнеше аралық сигналдар көрiнедi. Барлық бөлшек нақтылы тiзбектегi бөлшектердi бетi бойынша сүңгiлердiң орын ауыстыруларымен тексередi және индикатор осциллограммамен пердеде бақылайды.

а- жылулық әдiс; ә- шағылысуды әдiс; б- ультра-дыбыс ақаутапқының сұлбасы;

1 - сәуле таратқыш; 2 - қабылдағыш; 3 -ақау; 4 - бөлшек; күшейткiш; 6 - жайма генераторы; 7 - импульстер генераторы; 8 - электронды-сөулелi түтiк

127сурет. Ақаулардың ультрадыбыс арқылы табылуы