Инфекцияның негізгі көздері. Адамға жұғуының жолы және әдісі.

Инфекцияның негізгі көздері. Инфекцияның үш негізгі көзі бар: адам (науқас, реконвалесцент, бактериятасымалдаушы), жануар және сыртқы орта объектілері, кейбір патогенді бактериялар тіршілік ету ортасы болып табылатын немесе ауру адамдар мен жануарлардан бөлінген заттардан контаминирленген. Осыған байланысты ауруларды ажыратады: антропонозды (онымен адамдар ғана ауырады, мысалы, іш сүзегі, дизентерия, холера және т.б.); зоонозды (грек тілінен zoon-жануар, nosos-ауру, онымен тек жануарлар ғана ауырады, мысалы, мүйізді қара обасы, шошқа обасы және т.б.); зоонтропонозды (онымен жануарлар да, ауруды олардан жұқтыратын, адамдар да ауырады). Зоонтропонозды аурулардың 100-ге жуық түрі бар (оба, туляремия, бруцеллез, лептоспироз және басқалары), олардың кейбіреулері – табиғи ошақтар түрінде. Олар ағзада белгілі бір уақыт немесе өмір бойы сақталатын немесе тұқымқуалайтын қансорғыш талшықтылар қоздырғыштарының ауруды тасымалдауымен байланысты. Олардың ұзақ уақыт болуы инфицирленген жануарларға екінші ұзақ әсер етуші қоздырғыштың қосылуымен түсіндіріледі. Кейбір жағдайларда табиғи ошақта қоздырғыштың ауру жануардан сауға берілуі тікелей немесе тікелей емес қарым-қатынас арқылы жүруі мүмкін (мысалы, лептоспироздар ошағында, Кулихорадка ошағында және т.б.). мұндай кезде табиғи ошақта қоздырғыштың берілу жолы: ауру жануар – қансорғыш талшықтылар (немесе сыртқы ортаның әр түрлі факторлары) – сау жануар. Адам осы жолға кіріп, қансорғыштардың шағуымен немесе инфицирленген жануармен тікелей немесе тікелей емес қарым-қатынаста болып, ауруды жұқтыруы мүмкін. Табиғи ошаққа қайта келген адамдарға ауруды жұқтыру өте қатерлі, онда үнемі тұратын адамдар ондай аурулармен жастық шағында ауырады немесе иммунитет пайда болады.

Адамның жұқтыруының үшінші негізгі көзі сыртқы орта, соның ішінде жер қыртысы мен су, жатады. Жер қыртысында Clostridium туысына жататын бактериялар бар – жарақаттану немесе ботулизм қоздырғышы, сібір жарасының қоздырғышы ұзақ сақталуы мүмкін. Сонымен қатар, жер қыртысында және кейбір су қоймаларында сапронозды аурулар қоздырғышы тіршілік етеді (грек sapros-шіріген және nosos-ауру, ауру қоздырғышы шіріген өсімдіктерде болады) – легионеллалар, иерсиниялар және басқалары. Ішек инфекциясы эпидемиологиясында инфицирленген су және тағамдық азық-түліктер негізгі роль атқарады.