Болжамы. 25–30 жас аралығында дамитын морбидті семіздік әсерінен дамитын өлім көрсеткіші дене салмағы қалыпты адамдармен
25–30 жас аралығында дамитын морбидті семіздік әсерінен дамитын өлім көрсеткіші дене салмағы қалыпты адамдармен салыстырғанда 12 есе жоғары. 10 %-ға немесе одан да көпке науқас арықтағанда өлім көрсеткіші 20 %-ға, жүрек-қантамыр жүйесі аурулары 9%-ға, қант диабеті — 44 %-ға, онкологиялық аурулар— 40%-ға төмендейді.
11.3. ЖҮЙКЕЛІК АНОРЕКСИЯ
Жүйкелік анорексия (ЖА) (an — жоқ (болмау), orexis —тағамға шақыру) — айқын эндокринді және соматикалық бұзылыстарға әкелетін, ағзаға түрлі әдістердің көмегімен (жасанды түрде құсу рефлексін шақыру, іш өткізетін, зәр айдайтын дәрілерді қабылдау) немесе тағамнан саналы түрде бас тарту нәтижесінде дамитын тамақтану тәртібінің патологиялық бұзылысы (11.4 кесте).
11.4 кесте.Жүйкелік анорексия
| Этиологиясы | Генетикалық бейміділік, тұлғаның преморбидті ерекшеліктері, эмоционалды тұрақсыздық, психопатизация, «мінсіз дене пішіні» жөніндегі қоғамда қалыптасқан пікір |
| Патогенезі | Дисморфофобия, дисморфомания, тағамнан бас тарту, жүдеу |
| Эпидемиологиясы | 16–18 жас аралығындағы жас қыздардың 1 %-да көрініс береді; жасөсіпірім қыздар мен қыздардағы дене салмағын жоғалтудың басты себебі |
| Басты клиникалық көріністері | Науқастың тамақтан бас тартуын жасыруы,тағам қабылдаудан кейін жасанды түрде құсу рефлексін шақыру, булимия ұстамалары, аменорея, брадикар- дия, артериальды гипотензия, ұзақ уақыт бойы қимыл және интелектуальды белсенділігінің сақталуы, кахексиялық сатыда терім асты шел май қабатының болмауы, ақуызсыз ісінулер, электролит алмасуының айқын бұзылысы |
| Диагностикасы | Жүйкелік анорексия диагнозының критерийлері: — салмағының төмендеуіне қарамастан, дене салмағын қосу жөніндегі ойға үрейлі қорқу — жағдайының ауырлауына қарамастан, сырт-әлпеті жөніндегі уайым — минимальды қалыпты деңгейден дене салмағын сақтаудан бас тарту — аменорея Жүйкелік булемияның даигностикалау критерийлері: — тағамды артық қабылдау эпизодтарының жиіленуі — ұстама кезінде жоғары құндылықты, тез сіңірілетін тағамдарды қабылдау — тағам қабылдау кезінде бақылауды жоғалту |
| Салыстырмалы диагностикасы | 1. Эндокринді аурулар: гипофизарлы жеткіліксіздік, бүйрек үсті безі жеткіліксіздігі 2. Ауыр соматикалық аурулар: туберкулез, қатерлі ісіктер, мальабсорбция және т.б. 3. Психикалық аурулар (анорексиялық синдроммен асқынған шизофрения және т.б.) |
| Емі | Психиатрмен жүргізіледі |
| Болжамы | Өлім жітім көрсеткіші 5–10 %; тек науқастардың 65 %-ын емнен кейін толығымен сырқатынан айыққан деп есептеуге болады |
Дата добавления: 2015-07-22; просмотров: 758;