Ара майлар өндірісі
Кокс пешіне түрлі маркадағы байытылған көмірлерден дайындалған шихтаны тиеп, шихтаны ауа қатысынсыз қыздырады. Кокстеу 1100...12000С температурада көмірден барлық ұшатын заттар ұшып біткен соң аяқталады. Кокстеу процесі нәтижесінде шикі тас көмір шайырларының буы мен аммиак суы арнайы салқындатқыштарда жиналып, конденсацияланады. Бумен бірге салқындатқыштарда кокс пен көмірдің майда бөлшектері де жиналады. Әрі қарай конденсация өнімдері қара май жинағышқа жіберіліп, онда шикі шайыр аммиак суынан ажыратылады. Бұндағы шикі қара майдың шығымы 5% шамасында.
Газды пештерде тас көмірді газдендіру 1250...13000С температурада жүргізіледі, бұл жағдайдағы шикі шайырдың шығымы кокстеу кезіндегіден де төмен болады.
Шихтаны пештерде жартылай кокстеу 500...7000С температурада жүргізіледі. Бұл тәсілмен алынған төменгі температурадағы шикі қара майдың құрамында шаруашылыққа қажетті құнды заттар көп болады және ол заттар арнайы қара майды айдау қондырғыларында фракциялану арқылы бөлінеді.
Периодты жұмыс істейтін қара майды айдау қондырғысының сызбасы 3.2 - суретте көрсетілген.
1,2 – айдау өнімдерін жинағыш, 3,4 – су салқындатқыштары, 5 – жылуалмастырғыш-сусыздандырғыш, 6 – шлем құбыр, 7 – тік куб, 8 – төккіш құбыр, 9 – қара күйені тұндырғыш, 10 – қара күйе ыдысы
3.2 сурет - Периодты жұмыс істейтін қара майды айдау қондырғысының сызбасы
5 жылуалмастырғышқа шикі қара майды тиеп, 80...1000С температурадағы қара май майларының буымен ол аздап сусызданады. Сусызданған қара май 7 айдау кубына түсіп, қыздыру нәтижесінде одан майлардың буы бөлінеді де, олар шлем құбыр арқылы жылуалмастырғышқа барады. 3 салқындатқыштарда қара май буларының толық конденсациясы жүреді де, белгілі бір температуралық интервалда айдалған фракциялар 1 жинағыштарда жиналады. Айдау процесі тоқтаған соң 7 кубта қалған қара күйе, 8 төккіш құбыр арқылы 9 қара күйені тұндырғышқа өтеді. 1500С дейін салқындатылған қара күйе арнайы шұңқырға жиналады. Жинағышқа жылуалмастырғыш арқылы 4 салқындатқышта түзілген конденсат жиналады. Әрі қарай цикл қайталанады.
Үздіксіз процесс кезінде шикі қара майды айдау вакуумда жүргізіледі. Бұндай құндырғыларда кубтар бір-бірімен құбыр арқылы байланыстырылған, қара май бір кубтан екінші кубқа орын ауыстырады және әр кубта белгілі бір фракция бөліп алынады. Ең соңғы кубта қара күйе жиналады.
Дата добавления: 2016-09-20; просмотров: 1615;