Ойықтарды бiтеу

Машиналардың бөлшектерiндегi ойықтар үш әдiстермен бiтейдi: 1) жапсырмалардың салуы бар эпоксидтық шайырының негiзiнде құрамның ұруымен бетiмен бiрдей қылып; 2) жапсырмалардың салуы бар құрамының ұруымен айқастыра; 3) металлдық жамауларды салуы бар құрамның ұруымен айқастыра және олардың бұрандамаларын бекiтумен.

Бiрiншi әдiс. Ойықтың өткiр шеттерi қашаумен және егеулермен бастапқыда мұқалтады және қашықтықтағы ойық бөлшектi бет айнала 10-20мм тазартады.

Жапсырманы, ойықтың жабатын нобайлары 10-20мм, жапырақ ойып кеседi 0,5-0,8мм қалыңдықты тазартады. Жапсырманың орталарында саңылау ойғыштармен iстейдi және 0,3÷0,5мм диаметрiмен сымды кесiндiлердi бекiтедi және 100-150мм ұзындығымен. Содан соңы алдын ала суда қайнатумен ағымында 2-3сағ. майы кетiрiлуi керек болған шыны матадан жапсырманың ойығының нобайы бойынша тура ойып кеседi.

Металлдық жапсырма және бөлшектi тазартылған беттер, сонымен бiрге ойықтың шетi ацетон екi есе майын кетiрулерге ұшырайды, кейiн кiрбiк құрамның жапсырмасының беттерiне не келтiредi, ойыққа жапсырманы, 179,а суретте көрсетiлгендей орнатады, және сымдармен бекiтедi.

а - ойықпен металлдық жапсырмалары бекiту; ә - шыны матадан бiрiншi жапсырмасының ойығына қою; б - шыны матадан екiншi жапсырмасының ойығына қою; в - қосылған қабырғасы бар ойық; 1-металлдық жапсырма; 2 - сым; 3 - бөлшек; 4 - шыны матадан жапсырмасы; 5 - құрам.

179 сурет. Жапсырмалардың салуы бар ойығының бетiмен бiрдей қылып бітеу

Бұдан әрi металлдық жапсырмаға (179, б сурет) шыны матадан жапсырмасын сыйғызып салады және оның аунақшаларымен домалатады, 0,1-0,15 мм нiң қалыңдығын құрамның жiктерiн келтiредi, (180, б сурет) шыны матадан келесi жапсырмасына ойықтарға сыйғызып салады, оның аунақшасы және тағы басқаларларды домалатады.

Жоғарғы жапсырма бөлшектi бетiмен бiрдей қылып орнатылмайды.

Ойық бет айнала тазартылған жоғарғы жапсырмаға құрамдар келтiредi құрамдарды расталады, сымдарды кеседi және көгерген жерлерін және қаспақтарды тазартады.

Екiншi әдiс. 30-35мм де ойықты және жоғары сипатталған металлдық жапсырманы бiтеуге екiншi мұндай бiрiншi жапсырма 20—25 ммдегi ойықтың нобайларын қайта жабу үшiн өлшемдердiң екi жапсырманың шыны маталарынан әзiрлейдi дайындалып.

Жапсырманың нобайы бойынша ойықтар айнала (180, а сурет) саңылаулардың орталары бойынша санай ммның қашықтығындағы 3мм нiң диаметрiн саңылау бiр басқаға бұрғылайды.

а- ойық саңылауларды бұрғылау айнала; ә - құрамының ойық бет айнала тазартылған ұруының құрамның саңылауларын толтыру; б- металлдық жапсырманың ойығына қою;

в - шыны матадан жапсырмасының ойығына қою; г - жөнделген бөлшек; 1 - бөлшек; 2 - құрам; 3-металлдық жапсырма; 4 - шыны матадан жапсырмасы.

180 сурет. Жапсырмалардың салуы бар ойығының бiтеуiн айқастыру

Шалағай металлдық жапсырма және бөлшек құрамның бұрғыланған саңылауларын толтыруға және (180, б сурет) ойық кiрбiк құрам айнала келтiрер едi тазартылған ойықтардың шеттерiнiң екi есе майын кетiруiнен кейiн. Айқастыра металлдық жапсырмаға ойықтарға орнатады және (181, б сурет) оларды сәл қысады, содан соң құрамдармен жабады.

Шыны матадан(180, в сурет) бастапқыда бiр төсемдерiн олардың аунақшасымен (180-шi сурет, д) құраммен жаба дәйектi түрде домалата және үстiне қояды, сонан соң басқа.

Көгерген жерлер және қаспақтардан жөнделген бөлiмшелердi құрамның қатаюларынан кейiн тазартады.

Үшiншi әдiс. Бұл әдiс кемiнде 4 ммнiң бөлшегiнiң қабырғаларының жуандығының жанында қолданады. Жамауды жапырақ әзiрлейдi мұндай ол 40—50 ммдегi ойықтың нобайларын қайта жабу үшiн өлшем 1,5—2 ммнiң жуандық болды. Жамауда (181, а сурет) 10 ммнiң диаметрiн саңылауларды бұрғылайды. Көршi саңылауларды орталықтар арасындағы қашықтық 50—70 мм, саңылаулардың орталары құрауы керек 10 ммдегi жамауды өлкесiнен тұндыруы керек. М8х1 ббұрандамаларға бөлшектегi бұранды саңылаулары осылай бұрғылайды, сонымен қатар ұзындықпен сызаттың бiтеуiн жағдайда 150 мм нан астам.

Сонымен бiрге ары қарай операциялар қарастырылған бұрын айырмашылығы болмайды. Бұрнадамалардың қоюын тiзбек 181,ә суретте көрсетiлген.

а - жамаудың саңылауларын өлшемдері; ә - ойықты және бөлшекте оюды кесуге жамауды қою; 1 - бөлшек; 2 - жамау.

181 сурет. Металлдық жамауды салу арқылы ойықтарды бiтеу