Тақырып 58. Автокөлік мекемесінің қызметкерлерінің еңбекақысын төлеу жүйесі

Жұмыскерлерге еңбекақы төлемі оның мамандығымен жұмыс істеген сағатына байлданысты беріледі.Еңбек шартын жасасқанда еңбекақы төлемі міндетті түрде көрсетіліп жазылады.Бұл автокөлік кәсіпорынында төлем әрбір айдың 10-на дейін беріледі.

Тарифтер жолаушыларды және жүкті қалалық, қала маңындағы және елдi мекендердi: кенттердi, ауылдарды (селоларды) аудан немесе облыс орталықтарымен, республикалық маңызы бар қалалармен (астанамен) жалғастыратын автомобильмен тұрақты тасымалдауға арналған тарифтер Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен бекiтiлетiн, аталған жолаушылар және жүк тасымалдарына арналған тарифтердi есептеу әдiстемесiне сәйкес айқындалады.Тарифтер осы тармақта аталған тасымалдау шығындарын жаппаған жағдайда жергiлiктi атқарушы органдар белгiленген тариф пен тасымалдаудың нақты шығындары арасындағы айырманы тасымалдаушыға тиiстi бюджет қаражаты есебiнен өтейдi.
Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда, автомобиль көлiгi саласындағы жұмыстар мен көрсетiлетiн қызметтердiң бағаларын (тарифтердi) мемлекеттiк реттеу енгiзiледi.

«ЭФИС» жолаушылар тасымалдауға қаржылық, статистикалық есеп және өзара есеп айырысу ішкі жүйесі :

-Қала сыртындағы және алыс хабарламада жолаушыларды тасымалдаудан, сонымен бірге багаж, жүк багажы және поштаны тасымалдаудан түскен кірістің қаржы есебі;

-Жолаушылар, багаж, жүк багажы және пошталарды тасымалдау бойынша есептеме беру;

-Мемлекетаралық хабарламада жолаушылар, багаж, жүк багажы және пошталарды тасымалдау бойынша өзара есеп айырысуға арналған есептеме беру;

-Халықаралық жолаушылар тасымалдауға 301 нұсқаулыққа сәйкес басқа қалалармен өзара есеп айырысуға арналған есептеме беру;

-Багаж және жүк багаждарын басқа жолдармен халық аралық тасымалдауға өзара есеп айырысуға арналған есептеме беру;

-Материалдық есеп бланкі. Жолаушы көлігіндегі билеттік жүйе төлеу пайдаланудың артынан жалпы автобус тапсырыстарымен сыйымдылықтың тәуелділікте сағаттап есеп-қисабынан өндіріп алынады , ол пайдалану ұзақтықтары және жүрісіне байланысты.

Автобустық көлікте жеңілдік тарифтері жұмыс істейді ; айлық мектеп оқушылары билеттері , студенттерге арналған жеңілдік билеттер , оқушыларға арнайы оқулық мекемелердің және каникулдардың кезінде әлеуметтік билеттер жасалынады.

Жолаушылардың жүруіне және жүк тасымалдануының жолаушы автомобильдік көлігінде билеттерді алып және анықталған үлгі бойынша квитанциялар беріледі .Билет құжат болып келеді , баруға ақы төлеуін растайтын және тап осы автобуста баруға жолаушы құқығын анықтайды. Автобустарда жол жүруге арналған қалалық сапар желілерінде қолданылады: Бір жолға арналған билеттер абонементтік талондардың немесе рулонды жыртылмалы үлгі түрінде болады. Айлық жолдық билеттер , олар сонымен қатар кварталда бола алады , осы үлгідегі билеттер қалалық жолаушы көлігінде пайдалынады. Орама үлгі билеттерінің қолдануына қарай екі жүйесі болады .Бір немесе қосымша билеттер жүйесі қала маңдық хабарлауда түстері қара немесе көк түсті,ал қымбаттырақ билеттер қызыл түсті болады. Ең бастысы қосымша билеттерінің қажетті саны болу керек.

Жүйедегі бірдей билеттер - жолаушыға бірдей ақшалы билеттерінің сондай саны береді (бірдей тарифті аумақтар үшін төлем ), тарифті учаскелердің жүрістік санына талапқа сай болады .

Айлық билеттер белгісі тиісті болу « қала маңындағы », сапар желісінің нөмірі , сонымен қатар пунктілердің бастапқы және ақырғы атттары .

Жеке қала аралық хабарлаулардың автобустарында баруға арналған бірлік билеттер ( картонда немесе билетті - кассалық аппараттарда ) және белбеулі (жол жүрулердің ара қашықтығына және төрт түріне тәуелді ), жүк немесе жолаушы тасымалданғанда ақы төлеуіне арналған қала аралық және қала маңындағыларға белбеулі билеттерді қолданылады .

Билеттер және билеттер бланкілері қатаң есептілік құжаттарымен келеді. Оны типографияларда арнайы билеттік қағазда басып шығарады. Төлеудің жолдық қалалық көлікте жинау бірнеше әдісі қолданылады :

Кондуктор арқылы - ол «ағындар» сағаттарында және үлкен сыйымдылықтың кезінде жоғары нәтиже береді, қаражаттық және адам шығындарды талап етеді. Кондукторсыз әдіс –екі касса аралығындағы әдіс, жолаушыларға қолайлы болу үшін арналған орындарында орнатылады немесе компостерлер қолданылады. Кассалық емес әдіс - жолаушы алдын ала (немесе жүргізушіден) абонементтік кішкене кітапшалардың немесе айлық жолдық билеттер түрінде автобуста жол жүруге болатын талондарға ие болады .

Жолаушыларға жолдық құжаттардың барысы арғы жағында маршрутты бақылаумен үйымдастыру жақсы сұрақтамалық әдіс болжайды .

Қалалық жолаушы тасымалдаулардың зияндылық жағдайлары толық тасымалдауда ақы төлеу келтірілген жүйелері шешпейді және төленбеген тасымалдардың мүмкіншіліктерін шығармайды . Біреудің бір уақытта қала аралық автобустық тасымалдаулардың ұйымы күрделі мақсаттарынан билеттердің сатылуы келеді, көптегендерді кассаларда , орналасуының әртүрлі пунктілерде , сонымен қатар билеттердің сатылуына арналған орындардың сақтауы аралықтарды автобустық сапар желілерінің пунктілерінде орналасады. Мына мәселенің шешіміне арналған ЭВМ құрылғысы есте сақтайтынға қолданыла алады , автобустардың орындары барлық өз файлдарында сақтау , сүйенушілердің тап осы пунктіден , және автобуста азат, сатылған жјне кейінге сақталған орындардың саны еске алыну, ол сол автобустардың толтырылуы туралы хабарды береді , көмек көрсетуді есептейді және қажетті есеп айыратын - есептік операциялар орындайды .

«Билеттік-кассалық операциялар» ішкі жүйесі:

-Жергілікті, мемлекет ішінде, мемлекет аралық ТМД және Балтика елдері хабарламасында, сонымен бірге халықаралық және қала жанындағы хабарлама сапарларын дайындау;

-Мәтіндік ақпараттарды жол және тасымалдау құжаттарын, мемлекет іші хабарламасында – мемлекеттік тілде, мемлекет аралық хабарламада – орыс тіліндегі бланктерде баспаға шығару;

-Билет шығаратын құрылғымен жол және тасымалдау құжаттарына Қазақстан Республикасының темір жол хабарламаларында пайдаланылатын бланктерді қорғау арнайы символын басу;

-Облыстар бойынша тарифтің өзгеруін есепке ала отырып қала сыртындағы хабарламаның жол құжаттарын дайындау;

-әрекеттегі тарифтер, ережелер және келісімдермен сәйкес жолаушыларға орындарды резервте сақтау және жол құжаттарын рәсімдеу;

-Пайдаланылмаған және бүлінген жол құжаттарын жою;

-Жоспардан тыс топтар сапарына арналған орындарды брондау;

-Жоспар және жоспардан тыс топтар сапары бойынша жол құжаттарын дайындау;

-Топтарды отырғызу туралы ескертулер беру;

-Топтық арыздарды орындау туралы анықтамалық ақпарат қалыптастыру және беру.