Ысқарған сөздер
| ҚАЗАҚША | РУССКИЙ | ||
| ААҚ | Ашық акционерлік қоғам | ОАО | Открытое акционерное общество |
| АҚ | Акционерлік қоғам | АО | Акционерное общество |
| АҚШ | Америка құрама штаттары | США | Соединенные штаты Америки |
| АХАЖ | Азаматтық хал-ахуал жазбалары | ЗАГС | Запись актов гражданского состояния |
| АШМ | Ауыл шаруашылық министрлігі | МСХ | Министерство сельского хозяйства |
| ӘЖК | Әлеуметтік жеке код | СИК | Социальный индивидуальный код |
| ӘМ | Әділет министрлігі | МЮ | Министерство юстиции |
| БАҚ | Бұқаралық ақпарат құралдары | СМИ | Средства массовой информации |
| БАӘ | Біріккен араб әмірліктері | ОАЭ | Объединенные арабские эмираты |
| БЖИ | Білім жетілдіру институты | ИПК | Институт повышения квалификации |
| БҰҰ | Біріккен ұлттар ұйымы | ООН | Организация объединенных наций |
| ДДҰ | Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы | ВОЗ | Всемирная организация здравохранения |
| ДИАҚБ | Демократиялық институттар мен адам құқығы жөніндегі бюро | БДИПЧ | Бюро демократических институтов и прав человека |
| ДК | Дербес компьютер | ПК | Персональный компьютер |
| ДСҰ | Дүниежүзілік сауда ұйымы | ВТО | Всемирная торговая организация |
| ЕҚЫК | Европадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық жөніндегі ұйым | ОБСЕ | Организация по безопасности и сотрудничество в Европе |
| ЕҚЫК | Европадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық жөніндегі кеңес | СБСЕ | Совет по безопасности и сотрудничестве в Европе |
| ЕО | Европа одағы | ЕС | Европейский союз |
| ЕсҚКБ | Есірткіге қарсы күрес басқармасы | УБН | Управление по борьбе с наркобизнесом |
| ЖАҚ | Жабық акционерлік қоғам | ЗАО | Закрытое акционерное общество |
| ЖОО | Жоғары оқу орны | ВУЗ | Высшее учебное заведение |
| ЖТҚ | Жеке тұрғын үй құрылысы | ИЖС | Индивидуальное жилищное строительство |
| ЖШС | Жауапкершілігі шектеулі серіктестік | ТОО | Товарищество с ограниченной ответственностью |
| КЕҮЕҰ | Коммерциялық емес үкіметтік емес ұйымдар | НКНПО | Некоммерческие неправительственные организации |
| КТК | Көңілді тапқыштар клубы | КВН | Клуб веселых и находчивых |
| ҚМ | Қорғаныс министрлігі | МО | Министерство обороны |
| ҚР ҰҒА | Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым академиясы | НАН РК | Национальная академия наук Республики Казахстан |
| ҚР | Қазақстан Республикасы | РК | Республика Казахстан |
| ҚТДО | Қоғамдық тәртіптің демеулік орындары | ОПОП | Опорные пункты общественного порядка |
| ҚФФ | Қазақстан футбол федерациясы | ФФК | Футбольная федерация Казахстана |
| ҚХР | Қытай халық республикасы | КНР | Китайская народная республика |
| МКК | Мемлекеттік коммуналдық кәсіпорын | ГКП | Государственное коммунальное предприятие |
| МСЭҚД | Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау департаменті | ДГСЭН | Департамент государственного санитарно-эпидемиологического надзора |
| ОСК | Орталық сайлау комиссиясы | ЦИК | Центральная избирательная комиссия |
| ПИК | Пәтер иелерінің кооперативтері | КСК | Коопреатив собственников квартир |
| РФ | Ресей федерациясы | РФ | Россиская федерация |
| СЖК | Студенттің жеке коды | ЛКС | Личный код студента |
| СК | Сақтандыру компаниясы | СК | Страховая компания |
| СМЖ | Сапа менеджменті жүйесі | СМК | Система менеджмента качества |
| СТН | Салық төлеушінің тіркеу нөмірі | РНН | Регистрационный номер налогоплательщика |
| СҮ | Сауда үйі | ТД | Торговый дом |
| СІМ | Сыртқы істер министрлігі | МИД | Министерство иностранных дел |
| ТӘБ | Тұранәлем банкі | БТА | Банк Тураналем |
| ТМД | Тәуелсіз мемлекеттер достастығы | СНГ | Содружество независимых государств |
| ТИ | Тергеу изоляторлары | СИ | Следственные изоляторы |
| УЕФА | қазақ тіліне «Европалық футбол ассоциациясының одағы» деп аударылғанымен ағылшын тілінен алынған нұсқасы қолданылады | УЕФА | ағылшын тілінен алынған нұсқасы қолданылады (Union European football association) |
| ҰБТ | Ұлттық бірыңғай тест | ЕНТ | Единый национальный тест |
| ҰҚК | Ұлттық қауіпсіздік комитеті | КНБ | Комитет национальной безопасности |
| ҮЕҰ | Үкіметтік емес ұйымдар | НПО | Неправительственные организации |
| ФИФА | «Халықаралық футбол федерациясының асссоциациясы» деп аударылғанымен ағылшын тілінен алынған нұсқасы қолданылады | ФИФА | ағылшын тілінен алынған нұсқасы қолданылады (Federatian international football association) |
| ХТК | Халықаралық техникалық комитет | МТК | Международный технический комитет |
| ХДП | Халықтық демократиялық партия | НДП | Народная демократическая партия |
| ШҚО | Шығыс Қазақстан облысы | ВКО | Восточно-Казахстанская область |
| ШЫҰ | Шанхай ынтымақтастық ұйымы | ШОС | Шанхайская организация сотрудничества |
| ІІД | Ішкі істер департаменті | ДВД | Департамент внутренних дел |
| ІІМ | Ішкі істер министрлігі | МВД | Министерство внутренних дел |
| ІІБ | Ішкі істер басқармасы | УВД | Управление внутренних дел |
| ЭЕМ | Электронды есептеуіш машина | ЭВМ | Электронная вычислительная машина |
| ЭСКАТО | «Азия мен Тынық мұхит аймағына арналған экономикалық әлеуметтік комиссия» деп аударылғанымен қазақ тілінде де қысқартылып берілген кезде ЭСКАТО түрінде қолданылып жүр | ЭСКАТО | Экономическая социальная комиссия для стран Азии и Тихоокеанского региона |
| ЮНЕСКО | БҰҰ-ның Білім, ғылым және мәдениет жөніндегі ұйымы (ағылшын тілінен қысқартылған нұсқасы қолданылады) | ЮНЕСКО | UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organisation) ағылшын тілінен қысқартылған нұсқасы қолданылады |
| ЮНИСЕФ | БҰҰ-ның балалар қоры (ағылшын тілінен қысқартылған нұсқасы қолданылады) | ЮНИСЕФ | Детский фонд ООН |
| ЮНИФЕМ | БҰҰ-ның әйелдер қоры (ағылшын тілінен қысқартылған нұсқасы қолданылады) | ЮНИФЕМ | Женский фонд развития ООН |
5.2 Балама ретінде ұсынылатын сөздердің орысша-қазақша сөздігі[8]
| РУССКИЙ | ҚАЗАҚША |
| А | |
| абразив | қажақ |
| абстрактность | дерексіздік, абстрактылық |
| АБШ | Америка біріккен штаттары (ағылшын тілінде «united» сөзі – біріккен деген мағынада «құрама» - сборная) абш-федерация. Өз еріктерімен біріккен штаттар. Россия федерациясы – түрлі елдерден құрылған нағыз құрама мем. |
| аванс | алғытөлем |
| автономность | оңашалық |
| адрес | тұрақ |
| аллея | саялық |
| алимент | борышақы |
| амортизация (износ оборуд.) | тоздырушылық |
| анонс | аңдатпа |
| амортизация (поглощ. удара) | бәсейту |
| аккомодация | бейімделу, ыңғайлану |
| аккумулировать | жинау, жинастыру, шоғырлау |
| аксессуары | асай-мүсей |
| активатор | өршіткіш |
| активация | өршіту |
| активизировать | құлшындыру |
| активность (процесса) | құлшындылық |
| активный | құлшынды |
| актив | әкім-қара |
| акция | қарекет, әрекет |
| акция | жағымды істе қарекет, жағымсыз мәнде әрекет |
| арест имущество | мүліктыйым |
| арсенал | жарақхана |
| астролог | жұлдызшы |
| аттестация | саралау |
| аэрация | ауалау |
| Б | |
| база | орнабет, орнық, база |
| балласт | масылзат (су, құм, тас) |
| балкон | желпін |
| банк | қазынауық |
| банкир | қазынауылшы |
| барашек | қосқұлақ |
| бачок | шанашық |
| бегунок, маш. | жүгірмек, мәш |
| безпринципный | принципсіздік, бәтусіздік |
| бирка | таңба, тақтайша |
| блюм | төрткіл, блюм |
| бобина | орауық |
| бобышка | мүйетпек |
| болванка | кеспелтек |
| болт | сомдық |
| борт (судна, самолета) | ерне |
| бортинженер | ерне инженер |
| бортмеханик | ерне механик |
| браво | бәрекелді |
| браконьер | сұқаңшы |
| брикет | тығыздық, брикет |
| броня (защ. покрытие) | құрыш, сауыт |
| броня (кабеля) | орамсауыт |
| брусок | білем |
| брызги (металла) | быт (металдан) |
| буксование | құрүйір |
| буравчик | бұрамалық |
| бурт | үйме |
| буртик | белтомпа, белдеме, мәш |
| бутылка, бөтелке | шөлмек |
| буфер | аралым, буфер |
| В | |
| ваза | кіреңке |
| вариант | түрлем, вариант |
| вакансия | бостық, тех./бос орын/ |
| валец | жанышпа білік |
| валик (сварки) | пісіру мүйеті |
| ванна (производственная) | шанар (өнеркәсіптік) |
| вариантность | түрлемдік, варианттік |
| вазир | меңзер, көздеуіш, көзбелгі |
| витрина | көрнек |
| виза | ұлықсатнама |
| визир | меңзер, көздеуіш, көзбелгі |
| внецентренный | кіндіктентыс |
| водоем | әуіз |
| воронка | қуысқұлақ |
| волнистость (дефект проката) | толқындылық (илем ақауы) |
| волосовина (дефект) | қылшық (металл ақаулығы) |
| впай (спай) | данеке |
| втулка | күпшік |
| вулканизатор (устройство) | желімдегіш |
| вулканизировать | резеңкелеу |
| вчерне (обработать) | қаралтымдап |
| выброс (маш./гор.). | ырғыл/ лақтырынды |
| выверка (вертикальности) | тіктеу |
| выверка (горизонтальности) | көкжиектеу |
| вывеска | белгіжазба |
| выдра (отход после прошивки) | жұлынғы |
| вылеживание | сарылажату |
| выпор газовый | газ шықпасы |
| выпуклость (выгнутость) | дөңестік |
| выточка (у цилиндра) | бунам |
| вышка | шартақ, мұнара |
| Г | |
| габарит | қорам |
| газон | көгалдық |
| гайка | сомын, тобыршық |
| галтель | ойың |
| галтовка (галтование) | домалақтау |
| гарь (мет./дым) | күйікиісі/түтіниісі/ |
| генерация | тудыру |
| герметизация | қымтау |
| герметик | қымтақ |
| гидро | су, гидро |
| гидроаккумулятор | сужинағыш |
| гидроакустик | суакустик, гидроакустик |
| гильза | кұпше |
| гладилка (лит.) | тегістегіш |
| глушитель | тұншықтырғыш |
| глушить (заглушать звук) | тұмшылау, тұншықтыру (дыбысты) |
| глянец (на дереве/на бумаге) | жалтырақ (ағаш/ қағаз.) |
| глянцевать (дереву/бумагу) | жалтырату |
| гомогенизатор | біркелкілегіш |
| горизонталь | көкжиектік, горизонталь |
| горючесть | жанғыштық |
| гофр | кеңірік |
| градирня | суытатын мұнара |
| гранулировать (окатыши) | қыйршақтау |
| грат (лит., ков., св./штм.) | артпа/қылау/ |
| гребень (гребешок) | қырқа, мәш. |
| гудок (авто/жд., мор./фаб.) | азынақ/гулек/күжіл/ |
| Д | |
| давильник | сығымдағыш |
| дальномер | алыстық өлшегіш |
| дамбы | бөген |
| данные (эксперимента/исходные/вчт.) | алындықтар/берілгендер/деректер |
| дата | күнбелгі |
| движок (ползун) | сырғақ |
| дебаланс | бейтеңдестік, дебаланс |
| девиз | қағида |
| дедовщина | әлімжеттік |
| декапир | желіндірік |
| декомпрессия | қысымжою |
| дело | 1) іс (ресми) 2) шаруа (бейресми, ауызекі) |
| демпфирование | толастату |
| деталировать | бөлшексызу |
| деталировка (чертежей) | бөлшексызу (сызбаларды) |
| дефектоскоп | ақаукөргіш |
| деформация (формы, тела) | өзгеріс, деформация |
| деформировать (изменять форму) | өзгерту, деформациялау |
| дешифратор | құпбелгі ашқыш |
| деятельность | 1) қарекет 2) қайрат (жеке адамға байланысты) |
| длинные деньги | шұбалма ақша |
| диафрагма | тоспақ, диафрагма |
| дисбаланс (мат./мех.) | теңгерсіздік, дисбаланс |
| диск | тегерік |
| дискретность | үзіктілік, дискреттілік |
| диспетчер | тәртіптеуші, диспетчер |
| дистанционность | арақашықтылық |
| доза | мөлше |
| дозаправка | толықтыру (жанар май құю) |
| дозиметр | мөлше өлшегіш |
| доминанта | Басымдық |
| дрожжи | ашытқы |
| дружок | құрбы (жігіт құрбы, қыз құрбы) |
| душ | себезе |
| Е | |
| ерш (щетка металлич.) | қылшақ (темір) |
| Ж | |
| жалюзи (на окнах) | бұрма тілшік (терезеде) |
| желтая пресса | сарыжалақ басылымдар (сары басылымдар емес) |
| жеребьевка (теория игр) | жеребе, жеребе салу |
| жиклер (карбюратора) | бұрқағыш, жиклер |
| жилет | желет |
| журнал (техническая документация) | (тіркелгіш техникалық құжаттар) |
| З | |
| забой | қазбабет, забой |
| забрало (гермошлема) | қалқан (қымдулығаның) |
| завальцовывать (развальцовывать) | қобыстап жабу (кеңей кобыстау) |
| завиток (мат./мащ., стр.) | еспек, мат./есңек, мәш./ |
| завихрение (воды, воздуха) | құйыңдақ : |
| заглубление (углубление) | шұңқырлық |
| заглублять | тереңдету |
| задвижка (труб) | ысырғыш, ысыржапқыш |
| задел (запас) | қораба, қор |
| задир (повреждение поверхности) | сыдыр, сыдырық, қажам |
| зажигалка | оталдық, шақпақ |
| зазор | саңыл, саңылау |
| закамуфлировать | сыртбүркеу |
| закат (дефект проката) | илендірік |
| закатка (образование буртика) | ернелеу (белдеме бүгу) |
| закоксоваться (нефтяное оборудование) | мұнайдан қаспақтану (мұнай жабдықта) |
| законтривать | тырпеткізбеу |
| зекрепа (полотна пилы) | қапсырық, ұстатқыш |
| закрылок | жалғас қанат |
| заливина (дефект литья) | құймық (құю ақауы) |
| заменитель (материал) | ауыстырық (материал) |
| занос (при движении) | иірсерпім |
| заносить (при движении) | иірсерпу |
| запайка | дәнекеру |
| запасовка (троса) | сабақтау (сымарқанды) |
| запил (рез пилой) | аракертік |
| заполнитель (бетон, раствор) | толтырма (бетон, ерітінді) |
| запотевание | ылгалқону |
| запрессовка | тығыздау |
| зародыш | туынтек, туындық |
| заряд, эл./взр. | әлжүк (әлеует жүктемесі) / оқтам |
| затес(отметка бревна) | шапбелгі |
| захватка (в прокате) | қарпық (илемдеуде) |
| захлестыватель, прок. | бұғалықтағыш |
| зацентровка (центровка) | кіндіктеу |
| зачеканивать | шеку салу |
| змеевик | жыланшық, иректүтік |
| зуммер | зыңылдақ, зуммер |
| И | |
| игра (свободный ход детали) | бостан (тетіктің ерікті жүрісі |
| идеал | жетілім, идеал |
| идеализация | жетілімжаю |
| идеограмма | ұғымтаңба, идеограмма |
| идея | ойнәр, идея |
| имитация (подделка, подражание) | еліктеу, жасандық |
| импульс (механический) | серпік (механикалык) |
| инверсия | ауыстырым, инверсия |
| ингибитор | тежегіш, ингибитор |
| индекс, мат. | сілтек, мат. |
| индексирование (деление круга головкой) | шеңбер бөлу (дөңгелекті бөлгіш бастиекпен бөлу) |
| индексирование (поворот стола) | бір адымға бұру (білдектің үстелін) |
| инерция, мех. | екпін, мех., инерция |
| инжекция | ілестірту |
| инициировать | қоздандыру |
| инспектор | қадағалаушы, инспектор |
| интерпретатор (программа) | мағынабергіш (программа) |
| интерпретация | мағыналау |
| интерфейс | қиыстырма, интерфейс |
| инфильтрация | іш(ке) сүзілу |
| исправность | түзіктілік |
| испытатель (прибор) | сынаспап |
| итерация, итерирование | қайтажалғау, итерация |
| К | |
| кабель | сымтамыр, қуат |
| кадр | бейнек, бейне |
| калька (бумажная) | мөлқағаз, |
| каменяломня | тасойлық |
| камера (внутрення часть фотоаппарата) | қанас (фотоаппараттың ішкі қуысы) |
| камин | сәнжыл |
| камуфляж | балдалық |
| канавочник (инструмент) | бұнамық (құрал) |
| канализация | сарқанарна |
| канатик | арқаншық |
| кандидатский минимум | талапкерлік алғысын |
| канистра | қаңыдыс |
| капельница | тамшыаспап |
| капилляр | қылтүтік |
| капсюль (для детонации заряда) | оқтана |
| капсул | қауашақ |
| карбюризатор | көміртек |
| картотека | құжатжинақ |
| кассета | құндақ |
| каскадер | бастігер |
| каталог | тізілім |
| катамаран | қосқайық |
| катапульта | ытқыш |
| квартал | орам |
| квартира | баспана |
| квитанция | түбіршек |
| кемпинг | жылжыма үйшік, кемпинг |
| керамика | қыш |
| клавиша | перне |
| клетка, мат. | шаршық, мат. |
| клеть (прокатного стана) | қапас, төрткілді (орнақтын) |
| клип | әнбаян |
| клокать | қытқыттау (сөздіктегідей қытқылдау емес) |
| клоун | сайқы |
| кнопка чертежная | қадағыш |
| кобель | төбет (иттің еркегі) |
| код | құпият, шартбелгі |
| козел (застывший металл) | қатпа, қатым |
| козлы (опора) | айқасым, айқастырық |
| колба (лабороторная посуда) | құты (лаборатория ыдысы) |
| колено (изгиб) | иін, бүгілме, |
| коллекция | үлгілер |
| коловорот | бұрауық |
| колодка (для колес на стоянке) | табанша |
| колодка, маш. | ойымық |
| колонка, маш. | бағанашық, |
| колоша | салым, қабат |
| колошник | мойын |
| кольцевание (топливной системы) | шығырлау (жанармай жүйесін) |
| коммутация (э/ машинах) | ауысқосу |
| компакткассета | ықшам-құндақ |
| компенсатор | өтеміш |
| компенсация | өтем |
| компенсировать | өтемін жабу |
| комплектация (машин и частей) | жинаулық |
| комплектовать | жинақтау |
| комплект | толықдана |
| конденсация (жидкое состояние) | сұйықталу (сұйық күйге айналу) |
| консервация (обордудов.) | қорықтыру (жабдықты) |
| консистенция | тұтқырым |
| контакт | түйіс |
| контрить | қосбекіту |
| контроллерь (управление э/двигателем) | тексергіш контроллер |
| контур (очертание) | қорамық, қорам |
| конфигурация | сырт кескін, сырт пішін |
| концентратор | шоғырлағыш |
| концентрация | шоғырлық |
| концентричность | кіндіктестік |
| кооперация (предприятий) | кооперация |
| копильник (вагранки) | шоғын жинағыш |
| копир, маш. | көшірткіш, мәш |
| корд (крученая нить) | ширатым (жіп) |
| коронка | құралтәж |
| корреляция | өзара байланыс |
| корригирование | тұзетіңкіреу |
| космодром | зымалаң, космодром |
| костер | алау |
| косынка маш. | үшкіл, мәш |
| краповый берет | теңбілтелпек |
| кредо | кәмілдік |
| кремень | шақпақ |
| крепеукладчик | бекітпесалғыш |
| крица | қожтемір |
| кровельщик | шатыршы |
| кроки | нобайлар |
| круг круглый (шлифовки, полировки) | шеңтас (дөңгелек тас, ажарлайтын) |
| круглый стол | алқақотан әңгіме |
| крыльчатка | қанатқыш |
| ксенофобия | жатүрей (ксенос –жатжұрт, фобие – үрей) |
| кулиса (звено механизма) | сырған |
| кульман (чертеж. прибор) | сызбатақта, кульман |
| культ | табынар |
| кумир | тәнті |
| кухня | ас бөлме |
| кювет | бүйірарна |
| Л | |
| ламель | жапырақша, ламель |
| лампа-вспышка | лап-шам |
| ланцет. лит. | тегістегіш, қасықша |
| лапка (выступ) | кемерік |
| латентность (скрытое состояние) | жасырындық (жасырынды күй) |
| лекало, маш. | қорамық, мәш |
| лекальщик | қорамшы, қорамықшы |
| ленточка (на сверле) | жолағы (бұрғыда) |
| леса строительные | саты ағаштар |
| летка | шығарық, ауыз |
| лещадь | тұп |
| лигатура (сплав как добавка) | сепілік (қоспа есебіндегі қортыпа) |
| лимб (приборов) | тегерме (аспапта) |
| линза | өтпекөз |
| лист (толстолистовая сталь) | жуантық (жуан табақты болат) |
| лист (тонколистовая сталь) | қаңылтақ (жұқа табақты болат) |
| листинг, вчт. | басылма, басып шығару |
| лифт | лифт |
| лицензия | мұрсат |
| лицензият | мұрсат-ұстағыш |
| лобзик | кемірткіш |
| ловитель, маш. | қақшы |
| ловушка | қақшыма, қақшы |
| ложемент (для запрепления) | сүйегіш |
| локализатор (повреждении) | орынтапқыш (бұзылыстардың) |
| локатор | тапөлшегіш, локатор |
| локация | тауыпөлшеу, локация |
| лонжерон, ав. | бойарқа ав. |
| лот (прибор измерения глубины) | бойлағыш |
| лунка (при измерен. твердости) | батырық (қаттылық өлшегенде) |
| луноход | айкүймешегі |
| лупа | ұлғайтқыш |
| люфт (зазор между двух деталей) | ербең (екі тетік арасында) |
| лифт (зазор в одной детали) | саңыл (бір тетіктегі) |
| М | |
| магистраль (главная линия сообщения) | күрежол |
| (улица интенсивного движения) | даңғырық |
| мазь | жақпамай |
| маневр | шырәрекет, маневр |
| манекен | адамқорам |
| манжета | көмкермік |
| манипулятор | алдаусыратқыш |
| манипуляция | алдаусырату |
| маршрут | жолтәртіп |
| маслосборник | майжинауыш |
| масса (тестообразное состояние) | майұнтақ (қамыр тәрізді) |
| мастер (руководитель) | ісжетекші |
| масштаб | еселім |
| масштабирование | еселімдеу |
| матирование, мет. | күңгірттену |
| маховичок | сермерік (дөңгел, тұтқа) |
| мачтник | тербелік, маятник |
| маяк | манар |
| мембрана, маш. | қаңылтық, мәш./далдақ |
| мензурка | елшеыдыс, мензурка |
| мениск (граница/жидкость-воздух) | майысық (ауа-су шегарасы) |
| металл | көкпе (қара металескіше), металл |
| металург (теоретик) | көкпеші (теорияшыл) |
| металлург (практик) | көкпеші (тәжірибеші) |
| металлургия | көкпелік, металлургия |
| метод копирования | ұқсатқызу әдісі, мәш |
| метизы | көкпебұйым |
| мешочек | қапшын |
| митинг | дабыра |
| мишень | нысана |
| мнемоника | белжадына |
| мобильность | жеделәрекеттілік |
| моделирование (изготовление модели) | үлгіжасау (зат, бұйым үлгісін) |
| модель литейная | құйма үлгі |
| модификатор | түрлендіргіш, өзгерткіш |
| модификация | түрінөзгерту, түрөзгерту |
| мозаика | құраөрнек, қырыққұрау |
| мозаичность | құраөрнектілік |
| моль | біте (күйе) |
| молниеотвод | жайтартқыш |
| мороженое | мұздама |
| моталка, прок. | шайқағыш, илем |
| мульда (в пройз.стали) | темір қалып, мет. |
| муфель | қосқұндақ |
| Н | |
| навал (форма груза) | үйесалым (жүк түрі) |
| навивать | орамдау |
| навигация | жолсалу, навигация |
| наводить (самолет) | бағыттау (ұшақты) |
| нагартовка | шыңдау |
| нагнетение | айдамалау, сықап толтыру |
| надвиг, горн. | жылжым, кен |
| наддув (увеличение горючей смеси) | үдеүрлеу (жанар қоспаны арттыру) |
| надир | қажалық |
| надпил | егеулік |
| надрыв | үзілім |
| надставка | жалғама (бөлшек) |
| надстройка | қондырма |
| накал (испускание света) | қыздырма |
| накат (дефект прокатки) | жаншыма (илем ақауы) |
| накатывание (пластицеская деформация) | бүрлеу (жаншып илемдеу) |
| накладка | жапсырма, бастырма |
| накладная | жүкқағаз |
| наклейка | желімдеме |
| наклеп (процесс упрочнения) | қақтау |
| наклестка | жапсырық |
| нанесение (материала на другой) | салу, жалату, бүрікку (материалдарды бір-біріне) |
| напайка (мягким припоем) | жұмдәнеу (жұмсақ дәнекермен) |
| напрессовывать | тығыздату, бастырту |
| наработка | іс-қимыл |
| наряд | жүктелік |
| наряд-заказ | тапсырыс-жүктелім |
| насадок, маш. | саптама, мәш. |
| наследник | 1. мұрагер (дүние-мүлік), 2. мираскер (өнер, кәсіп) |
| наследство | 1. мұра (дүние-мүлік), 2. мирас (өнер, кәсіп) |
| насморк | сіңбірік |
| насос-энжектор | тартымшы сорап |
| наставник | тәлімгер |
| натекатель (для вакуумных систем) | іркілгіш (вакуум жүйесінің) |
| наушники | құлақтүргіш |
| негабарит | қарам емес |
| негатив | теріс кескін, фото |
| незавершенка | бітпеөнім |
| неисправность | түзу еместік, бұзылыстық |
| нейтрализатор | бейтараптағыш |
| непровап | шалапісірім |
| несоответствие | 1) сәйкессіздік 2) сәйкеспеу (шілік) |
| нефтепровод | мұнайөтпе |
| нивелир | айрым өлшегіш, нивелир |
| ниппель | емікше |
| номенклатура | атаулық, атаутізім |
| номинал | нақшама, көрсетілген баға |
| нотариус | куәдүрлік |
| О | |
| обвал | опырым |
| обвод (внешнее очертание) | сыртқорым |
| обводить (внешние очертание) | белдеулер, үстсызу (сыртқорамды) |
| обвязка | байлау, орау |
| обечайка | мұржық |
| обжим (ковка) | жангу, сомдау |
| обзорность, автообивка (материал) | шолушылық, қаптам |
| обкат (способ нарезания зубъев) | орағыту (тістерді кесу әдісі) |
| обмуровка | қалауық |
| обнаружитель | тапқыш |
| ободок | тоғыншақ |
| обойма | құрсаулық, құрсама |
| оболочка (в теории упругости) | қана |
| обрабатываемость | өңделімділік |
| образец | үлгілік, үлгі бөлшек зат |
| обсидиан | жанартау шынысы |
| обстукивание (контроль отливки) | тоқылдату (құйманы тексеру) |
| обтачивание | бунау, жону |
| обтекаемость | орағулық |
| обтекание | орағу |
| обтекатель | орағым |
| обтюратор | тығызғыш, жапқыш |
| обтяжка (формование из листового материала) | кергілеу (темір табақты созып қалыптау) |
| объект (предмет) | нысан, лбъект |
| объектив (кино, фото) | көздік |
| огарок | тұқылық |
| огибание | жанай өту, орай өту |
| огибаюшая, мат. | жанайөткіш, мат. |
| окатывать (водой из шланга) | лап қою (кеңірден сумен) |
| октан-корректор | оқтан-реттегіш |
| окуляр | көзсалғыш |
| опалубка,стр. лит. | қапталма, құрал., құю |
| оперение,ав. | қауырс. ав. |
| оплавление (способ сварки) | сыртқорыту (пісіру әдісі) |
| оплетка | өрмелік |
| опрессовка (испытание давлением) | қысып тығыздау (қысыммен сынау) |
| опыт (эксперимент) | денеуік |
| освежитель | сергіткіш |
| оселок | жануыш |
| ослепление | соқырау, соқыр қылу |
| ослеплягь (светом) | соқырау (жарықпен) |
| остойчивость (судна) | тұрақтылық (кеменің) |
| ось (воображаемая линия) | өзік (жорамал сызық) |
| отбел, мет. | ағартылма. мет. |
| отбортовка (загиб кромки заготовки) | жиектеу (дайындаманың ернеуін бүгу) |
| отбортонка (образованная при операпии) | жиектем (бүгілген ернеу операциядан кейін) |
| отбраковывать | ақаулық алып тастау |
| отводка | ауысқосқыш, сырғытқыш |
| отжатие,маш. | ығыстыру, маш. |
| отказ. маш. | тоқырам, маш. |
| отклик (в теории информации) | елендік (ақпарат теориясында) |
| отметчик (самописеп) | жазба аспап |
| отсадка (способ обогашения ископаемых) | тұңғылау (қазбаларды байыту әдісі) |
| отскок | ыршық |
| отслайвание | ажыралу |
| отсос | сору, сорым |
| отчет | есеп беру, баяндық |
| охват | қапсы |
| охватывать, маш. | қапсу, маш. |
| очертания | қорам, қияпат |
| очертить | қорам сызу |
| ошлакование | қожылау |
| П | |
| пазуха (углубление у зубъев пилы) | қойын (араның тіс арасындағы орын) |
| пакет-пресс. мет. | сығылма-баспақ, мет. |
| пандус | алаңшық |
| панель (тротуар) | аяқжол |
| панель, эл. (элемент щита, пульта) | көзбет (электр аспаптың беті) |
| параллелизм | тұстасымдық, параллелдік |
| паралллель | тұстасым, параллель |
| парафин | балауыз |
| пар | қосар |
| парк (машин, станков) | құрамдық (білдектердің, машиналардың) |
| парк | серуендік |
| парк | абатбақ (демалыс орыны) |
| паром | салкеме |
| партия (в производстве) | топтама, топ |
| парусина | желкенеп |
| пассировать | енжарландыру |
| паста | майұнтақ |
| патентирование (термообработка проволки) | қыздырып-суыту (сымдайындаманы) |
| патрон (для лампочки) | ұстаушық (электр шамның) |
| патрон (для оружия) | оқкүпше (қарудың) |
| пациент | емделуші |
| педаль | баспағыш, педаль |
| пек | отшайыр |
| пеленгатор | қағып-алғыш, бағыттапқыш |
| пеленгование | қағып-алу, бағыттабу |
| пергамент | жарға, пергамент |
| пергамин (кровельное, гидроизоляц. материал) | қарамайлы қағаз, пергамин |
| перебег (инструмента) | сәлөту (құралдың) |
| перебирать (например, двигатель) | қайта іріктеу (мысалы, мәшине қозғалтқышын) |
| перевал (перемычка) | құмасу (далдаша) |
| перегиб (чрезмерный) | тымиіліс, тымбүгіс |
| перегородка | далда, тасалым |
| перегреватель пара | бу ысытқысы |
| передатчик | таратқыш, жеткізгіш |
| передел, мет. | өңдеу сатысы |
| передок, тран. | алжақ, көл. |
| пережимок | жаныштағыш |
| переключатель | ауысқосқыш |
| переключать | ауысқосу |
| перекомпоновка | қайта құрастыру (біріктіру) |
| перекрестье | айқыштық |
| перемотка | қайта келептеу (орау) |
| переплетение (нитей) | шырмалу (жіптердің) |
| перепонка | жарғақ |
| перескок (потеря устойчивости) | ырғытым (тұрақтылықты жоғалту) |
| переходник | ұластырық, ұластырғыш |
| перила | қолтаян |
| период (периодические явления) | кезең, период |
| петарда | ұшпаоқтам |
| пигмент | бояуұнтақ, бояутек |
| пилотировать | ұшақ басқару |
| пилястра | томпақтірек |
| пирометр | қызуөлшегіш, пирометр |
| пиропатрон | от оқкүпшесі |
| питомник | көшеттеме |
| плавный (ход механизма) | байпаң (механизм жүрісі) |
| плазма | ажағай |
| планшайба (станка) | айналмалы үстел (білдектің) |
| планшайба (шпинделя) | кеңейтез (айналдырықтың) |
| планшет | белгілеу тақтасы, планшет |
| планшет (сумка) | карта талысы, планшет |
| пластичность | икемшілдік |
| плата (диэлектрическая пластиина) | тақша (диэлектрикалы тілімше) |
| платформа | сыпас |
| плена (дефект слитка) | бетақау (құймакесектің бетінде) |
| плечо, тех. | иін |
| пломба (зубная) | тығым |
| пломба (печать) | ен |
| пломба | бекітпе |
| поводка (коробление) | шалыстау, шалыстық |
| погон, нефт. | бөлімдік |
| подбойка (вруб), горн. | шауып жарып, үңгілеп) кіру |
| подвес | ілгіш |
| подвигание, горн. | жылжу |
| подгар (коллекторных пластин э/ машин) | күйік (э/ мәшиненің жинағыш тілімшелерінің) |
| подъезд | кіреберіс |
| подина, смотри под | пеш түбі, қара түптік |
| подкот, мет. | жартылай таза илеу |
| подкатка, (кузнечная операция) | дөңгелектету (ұсталық) |
| подощва, горн. | табанасты |
| подпитка (восполениегаза, т.п.) | үстемелік (газды және т.б. толықтыру) |
| подработка, горн. | кеулеу |
| подрывка, горн. | қопару (құлату) |
| подсечка, горн | қималау |
| подтеки (краски) | жайылық (бояудың) |
| поезд | қатынам |
| покрышка | дөңгеқап (дөңгелекқап) |
| полоска, мет. | илемшек, мет. |
| помпаж (вредное явления в гидромашинах) | лүпіл (компрессордағы, сораптағы зиян құбылыс) |
| помперечина | маңдайша |
| поперечник (ширина) | көлденең ен |
| поправка (к измерениям) | түзетілме (өлшеулерге) |
| порог (уровень) | деңге |
| породия | ұқсама |
| портал (опора крана, станка) | тұғырық (білдектің, жүккөтергіштің) |
| поршень | піспек |
| послесвечение (телевизора) | жарықтану қалдығы (телевизор) |
| постулат | сайпікір, жорапікір |
| посылка (исходное допущение) | бастапқы ұйғарым |
| потеки | ағылық |
| потенциал, тех. | әлует, әлеует |
| предрассудок | жоққасену |
| прейскурант | құнтізбе |
| преломление | жалтау, сыну |
| препарат | әзірме, дәрі-дәрмек |
| прессшпан | тығызқатырма |
| прибыль, мет. | қосылма |
| пригар, лит. | күйік, құю |
| прикатывание | нығарлау |
| прилив (утолщение на детали) | мүйетпе (тетіктегі жуандау жері) |
| пробка (көлік жолдарындағы) | көліксығылыс |
| прямой рейс | төте сапар |
| псевдоним | лақабесім |
| Р | |
| работник | 1) жұмыскер (өндірістік сала және дене еңбегі) 2) қызметкер (ой еңбегі немесе аралас сала) |
| реалия | өң |
| реплика | килікпе |
| ролик | жұмыр |
| русофобия | орысүрей |
| рыцарь | мәрт |
| С | |
| саяси баспана | саяси бассауға стандарттау, метрология және сертификаттау орталығы |
| символ | нышан |
| скоро | жуықта (телеарна жарнамасындағыдау жуырда емес; жуырда – өткен шақ |
| сквер | саябақ |
| стаж | еңбек мерзімі |
| станция, станса | бекет |
| статус | 1) мәртебе 2) статус |
| стимул | демеу |
| стратег | болжамшыл |
| стратегия | болжалдық |
| стресс | күйзеліс |
| суеверие | ырымшылдық |
| сыр | сүтсірне |
| соответствие | 1) сәйкестік 2) сәйкесу (шілік) |
| соответствующий | 1) сәйкесетін 2) тиісті |
| Т | |
| телесериал | телехикая |
| термин | атау (атаусөз) |
| тротуар | жаяулама |
| тупик | тұйық (теміржолда) |
| турник | тартылмақ |
| У | |
| удостоверение личности | өзкуәлік |
| универсал | 1) жан-жақты (білімдар адам) 2) көпсалалы (дүкен, т.б.) 3) әмбебап (құрылысшы, тігінші, зергер тәрізді мамандық иелері) |
| утюг | өтек (үтік емес) |
| участок | телім (жер) |
| Ш | |
| шинель | шекпен |
| ширпотреб | көпшілікқолды |
| шок | талма |
| Ф | |
| фактура | өң (тауар) |
| финал | мәре |
| Х | |
| хмель | құндақ |
| Э | |
| экран | телеайна |
| экстрим | түршікпе |
| экспонат | көріністік |
| этнопсихология | ұлтсана |
| этнопсихолингвистика | ұлтсанатіл |
Дата добавления: 2014-11-30; просмотров: 2757;