Немі емес айнымалы жүктемелеу кезінде беріктікке есептеу

Үнемі емес айнымалы жүктемелеу кезінде, шаршау жарықтары пайда болғанға дейін жүктеу блоктарының санын анықтайтын, шаршау ұзақтығын есептеу түзетілген теориясын қолданылады [21,22].

кезінде (10.42)

мұнда Z – шаршау сызаттары пайда болғанға дейінгі жүктеу блоктарының саны; - әрбір жүктеу блокының і-нші дәрежесіндегі амплитудаларының қайталану саны; - зақымдану коэффициенті; – табиғи бөлшектің төзімділік шегі; - әрбір жүктеудің і-нші деңгейіндегі әсер ететін амплитудалық кернеулер; - қисық шаршаудың сыну нүктесіне сәйкес келетін циклдер санының базалық саны; m- шаршау қисығы дәрежесінің көрсеткіші.

(10.42) шарты сызат пайда болатын шек болып табылады.

Горизонтальды оң жақ бұтақ шаршау қисығы жағдайлары үшін зақымдану коэффициенті:

кезінде (10.43)

(11.42) формуласы бойынша а_р < 0,1 болғанда, а_р = 0,1деп қабылдайды.

Егер шаршау қисығы екі көлбеу телімдерімен сипатталатын болса, зақымдану коэффициенті былай анықталады:

(10.44)

Бұл жердегі – жүктеу блогіндегі амплитудалар қайталануының жалпы саны; – жүктеу блогіндегі кернеулердің ең үлкен амплитудасы.

[18, 19] жұмыстарында төзімділік қорының коэффициенті бойынша үнемі емес айнымалы жүктемелеу кезінде төзімділікті есептеу әдісі ұсынылған.

, (10.45)

мұнда

(10.46)

(10.45) және (10.46) мысалдарынан шыдам мерзімін төмендегідей көрсетуге болады.

(10.47)

Болаттар үшін шаршау қисығы дәрежесінің көрсеткіші:

кезінде т=5+ (10.48)

бұл жердегі МПа-да. Әдетте m =6…..20 қабылданады.

Жобалау тәжірибесінде беріктік қорын n =1,5.....2,5-ке тең қабылдау ұсынылады.