Беттік ақау.
Бұл ақаулар иек бір өлшемде аз. Олар өздерімен бөлек түйіршіктердің арасындағы беттік бөлігін және поликристаллдық металлдың блогын ұсынады.
Әрбір металл түйіршігі бөлек блоктардан немесе өрнекті құрылымы бар субтуйіршіктен немесе субқұрылымнан(14а сурет)тұрады.Бірнеше градус үлесінен бірнеше градусқа немесе оның бірнеше ондығына жеткен металл түйіршігі өз өзінен мөлшері бойынша орныққан.
Бір біріне қатысты бірнеше секундтан бірнеше минутқа дейнгі бұрышқа бұрылған болктар мен субтүйіршіктер кристаллиттер мөлшеріне қарағанда үш төрт шамаға кіші. Әр блок немесе субтүйіршік шегінде тор егер нүктелік кемшіліктерін санамағанда идеиалды. Блоктар мен субтүйіршіктердің мөлщерлері мталлдар қасиетіне үлкен мәнге ие.
Бөлек атомдар арасындағы шекарасы 5-10 атом аралық қашықтыққа ие ауыспалы область,мұнда анық кристаллографиялық ориентациясы бар кристаллдың торы басқа кристаллографиялық ориентациясы бар басқа кристалл торына өтеді. Осыған орай,түйіршік шетінде атомдар ауданындағыға қарағанда дұрыс орналасқан. Блоктар мен субтүйіршіктер шетінде аздаған бұзылулар байқалады.
Блоктар шекарасы, сондайақ азбұрышты түйіршіктер шекарасы дислокациялар әсерінен пайда болған(14а сурет). Блоктар мен субтүйіршіктердің бағытталуының бұрышының өсуімен және олардың шамаларының кішірейтілуі металлдағы дислокация тығыздығы артады. Реалды поликристаллды металлда блоктар мен түйіршіктер шекараларының аумығы өте үлкен болғандықтан,бұндай металлда дислокация саны өте үлкен ( 104 – 1012 см -2 ). Атом түйіршіктердің шекарасында потенциалды энергия ең үлкен мәнге ие болады. Кристал бетіндегі осындай энергия атомаралық компенсирленбеген күштердің әрекетінен кристалл бетінде орналасқан атомдар ие.
.
Дата добавления: 2015-06-10; просмотров: 1715;